Wzmocnienie współpracy polsko-litewskiej

W czwartek, 16 stycznia, w Warszawie odbyło się spotkanie przedstawicieli polskiego Ministerstwa Infrastruktury z członkami nowego rządu premiera Gintautasa Paluckasa. Polską stronę reprezentował minister Dariusz Klimczak oraz wiceministrowie Stanisław Bukowiec oraz Piotr Malepszak, natomiast litewskie Ministerstwo Transportu i Komunikacji szef Eugenijus Sabutis i wiceminister Julijus Glebovas. Wizyta litewskiej dyplomacji przyniosła ważny krok w stronę ulepszenia współpracy Polski ze wschodnim sąsiadem.

Via Baltica i połączenie Augustów - Lazdijai

Jednym z tematów związanych z infrastrukturą drogową, był stan prac nad trasą Via Balica stanowiącą oś komunikacyjną Europejskiego Korytarza Transportowego Bałtyk – Morze Północne, a także najważniejsze połączenie drogowe między państwami bałtyckimi a Zachodem.

Polski minister zaznaczył, że trasa jest przejezdna od trzeciego kwartału ubiegłego roku, a ostateczne zakończenie prac na obwodnicy Łomży zaplanowane jest na drugą połowę 2025 roku. W Polsce szlak Via Baltica związany jest z drogami ekspresowymi S8 oraz S61.

Ministrowie omówili sprawę dokończenia trasy po stronie litewskiej i wzmocnienie połączenia Augustów – Lazdijai w kierunku Wilna. Zwrócono uwagę, że jest to ważne z powodów ekonomicznych, ale też i z kwestii bezpieczeństwa. Wskazano ponadto potrzebę zapewnienia finansowania projektu z uwzględnieniem jego strategicznego charakteru, dlatego zwieńczeniem całego spotkania było podpisanie przez wiceministrów Stanisława Bukowca i Julijusa Glebovasa listu do dyrektor generalnej DG MOVE w sprawie zapewnienia środków na rozbudowę tego połączenia drogowego.

— Wspólnie wystąpimy do Unii Europejskiej w sprawie finansowania tego projektu ze względu na jego znaczenie o charakterze cywilno-wojskowym, ale także z punktu widzenia rozwoju tej części Polski — podsumował Minister Dariusz Klimczak.

Omówiono również rozbudowę lokalnych połączeń trans granicznych, takich jak Sankursy-Burbiszki, zwracając uwagę, iż dzięki rządowemu wsparciu i zaangażowaniu samorządów, większość odcinka ukończono w 2024 roku.

Transport kolejowy i Rail Baltica

Osobną kwestią była sprawa kolei. Dużo uwagi poświęcono projektowi Rail Baltica i postępach w realizacji tego kolejowego szlaku łączącego Warszawę, Kowno, Wilno, Poniewież, Rygę, Parnawę i Tallinn, czyli państwa od Polski do Estonii.

Piotr Malepszak potwierdził, iż Polska cały czas, zgodnie z założeniami i zobowiązaniami, realizuje kolejne zadania na trasie Rail Baltica, dostosowując szlak do wymogów sieci TEN-T.

– Potwierdzeniem tego faktu jest ogłoszenie na początku tego roku największego na przestrzeni ostatnich lat przetargu w obszarze kolejowym, którego wartość wynosi przeszło 6 mld zł, a który dotyczy modernizacji 100 km linii kolejowej Białystok-Ełk, będącej elementem trasy Rail Baltica. Poza podniesieniem parametrów technicznych linii, skutkującym zwiększeniem dopuszczalnej prędkości do 200 km/h dla pociągów pasażerskich oraz 120 km/h dla pociągów towarowych, zaplanowano dobudowanie drugiego toru szlakowego – argumentował wiceminister.

Dyskusja o kolei uwzględniła również plany modernizacji i elektryfikacji linii kolejowej nr 40 łączącej Suwałki z Białymstokiem, a obie strony wyraziły gotowość do dalszego rozszerzania i uatrakcyjniania oferty przewozowej pomiędzy stolicami obu państw.

Współpraca międzynarodowa a Polska prezydencja w Radzie Unii Europejskiej

Podczas spotkania politycy dyskutowali ponadto o współpracy międzynarodowej w kontekście polskiej prezydencji w Radzie UE. Dariusz Klimczak stwierdził, iż wojna Ukrainy z Rosją potwierdza kluczową rolę niezakłóconego systemu transportowego dla rozwoju gospodarek państw członkowskich UE, ale też dla dobrostanu obywateli i budowania bezpieczeństwa Europy.

W związku z tym, polska prezydencja będzie koncentrować się na wzmacnianiu odporności caego sektora transportowego. W tym kontekście rozmawiano również o potrzebie budowania i finansowania efektywnej i sprawnej infrastruktury transportu i perspektywy finansowania takich projektów w długofalowym budżecie Unii po 2027 roku, to jest Wieloletnich Ramach Finansowych na lata 2028-2034.