Rosyjskie i białoruskie tiry nie wjadą na europejskie drogi. Jakie wyjątki?

Unijne sankcje weszły w życie 9 kwietnia i dotyczą Rosji, która prowadzi wojnę w Ukrainie oraz współpracującej z nią Białorusi.

W przypadku obu krajów wprowadzony został zakaz wykonywania transportu drogowego towarów na terytorium Unii Europejskiej, w tym tranzytu, przez przedsiębiorców mających siedzibę na terytorium któregoś z tych krajów. Przewidziano okres przejściowy, który obowiązuje jeszcze do 16 kwietnia 2022 r. i dotyczy transportu rozpoczętego przed 9 kwietnia 2022 r. pod warunkiem, że pojazd przedsiębiorstwa transportu drogowego znajdował się już na terytorium UE w dniu wejścia w życie sankcji, tj. 9 kwietnia lub musi przejechać tranzytem przez UE, aby powrócić do swojego kraju – Rosji lub Białorusi.

Zakaz dla Rosji

Od wprowadzanego zakazu są wyjątki. W przypadku Rosji wyłączone są z niego: transport poczty w ramach usługi powszechnej oraz transport towarów przewożonych tranzytem przez UE między Obwodem Kaliningradzkim a pozostałym terytorium Rosji, pod warunkiem że transport takich towarów nie jest w inny sposób zakazany.

Dodatkowo właściwe organy państwa członkowskiego mogą zezwolić na wykonanie transportu towarów przez przedsiębiorcę transportu drogowego z siedzibą w Rosji, jeżeli ustaliły, że taki transport jest niezbędny:

a) w celu zakupu, przywozu lub transportu do UE gazu ziemnego i ropy naftowej, w tym produktów rafinacji ropy naftowej, a także tytanu, aluminium, miedzi, niklu, palladu i rudy żelaza;
b) w celu zakupu, przywozu lub transportu produktów farmaceutycznych, medycznych, rolnych i spożywczych, w tym pszenicy, a także nawozów, których przywóz, zakup i transport jest dozwolony zgodnie z rozporządzeniem;
c) w celach humanitarnych;
d) w celu funkcjonowania przedstawicielstw dyplomatycznych i konsularnych UE i państw członkowskich w Rosji, w tym delegatur, ambasad i misji, lub organizacji międzynarodowych w Rosji korzystających z immunitetów zgodnie z prawem międzynarodowym; lub
e) w celu przekazania lub wywozu do Rosji dóbr kultury, które są przedmiotem wypożyczenia w kontekście formalnej współpracy kulturalnej z Rosją.

Zakaz dla Białorusi

Także w przypadku Białorusi zakaz transportu nie ma zastosowania w przypadku przedsiębiorców przewożących przesyłki pocztowe w ramach świadczenia usługi powszechnej.

Dodatkowo organy państwa członkowskiego UE mogą wprowadzić wyjątki od zakazu dla przedsiębiorców z Białorusi jeśli właściwe organy ustalą, że taki przewóz jest konieczny do:
a) zakupu, przywozu lub transportu do UE gazu ziemnego i ropy naftowej, w tym produktów rafinacji ropy naftowej, a także tytanu, aluminium, miedzi, niklu, palladu i rudy żelaza;
b) zakupu, przywozu lub transportu produktów farmaceutycznych, medycznych, rolnych i spożywczych, w tym pszenicy; lub
c) w celach humanitarnych; lub
d) funkcjonowania przedstawicielstw dyplomatycznych i konsularnych Unii i państw członkowskich na Białorusi, w tym delegatur, ambasad i misji, lub organizacji międzynarodowych na Białorusi korzystających z immunitetów zgodnie z prawem międzynarodowym.

– Sankcje nie dotyczą polskich przewoźników drogowych ani przewoźników z innych państw niż Rosja i Białoruś. Można się jednak spodziewać, że Rosja i Białoruś zastosują analogiczny zakaz transportu drogowego dla przewoźników z UE, w tym Polski – przestrzega Ministerstwo Infrastruktury. Jednocześnie resort odradza polskim przewoźnikom wykonywanie podróży do Białorusi i Rosji, a tym, którzy posiadają pojazdy na terytorium tych państw, zaleca ich powrót do Polski.

Zakaz dla statków

Unijne sankcje dotyczą także transportu morskiego. Zakazuje on dostępu do portów Unii Europejskiej, w tym polskich, statkom zarejestrowanym pod banderą Rosji, w tym jachtów i łodzi rekreacyjnych. Ten zakaz zacznie obowiązywać po 16 kwietnia 2022 r. i będzie miał zastosowanie również do statków, które zmieniły swoją rosyjską banderę na banderę innego państwa po rozpoczęciu inwazji na Ukrainę, czyli od 24 lutego 2022 r.

Wyłączone z zakazu będą statki potrzebujące pomocy, zmuszone do awaryjnego zawinięcia do portu ze względów bezpieczeństwa morskiego lub w celu ratowania życia na morzu.