Powstanie Ministerstwo Przemysłu w Katowicach

Choć przedstawiciele Prawa i Sprawiedliwości cały czas przekonują, że trzeci rząd Mateusza Morawieckiego ma szansę uzyskać wotum zaufania, większość obserwatorów sceny politycznej w Polsce jest przekonana, że już wkrótce w Polsce będzie miała miejsce zmiana władzy. Koalicja Obywatelska, Trzecia Droga oraz Nowa Lewica dysponują bowiem większością parlamentarną, a ich kandydatem na urząd premiera jest Donald Tusk, który najprawdopodobniej powróci na zajmowaną już wcześniej funkcję w dniu 14 grudnia.

W marcu w Katowicach były i najpewniej przyszły premier zapowiedział utworzenie nowego resortu. Ministerstwo Przemysłu, bo o nim mowa, miałoby mieć siedzibę w stolicy województwa śląskiego. Byłoby to pierwsze ministerstwo w Polsce zlokalizowane poza Warszawą. Ogłoszony wówczas postulat Donald Tusk podtrzymał 8 grudnia. – To było moje zobowiązanie, zostanie wypełnione – przekonywał były premier, wskazując, że za powstanie nowego resortu odpowiedzialna będzie Marzena Czarnecka. To osoba nieznana dotąd opinii publicznej. Jest profesorem Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach. – Pani minister jest gotowa do pracy – podkreślił Donald Tusk, wskazując, że obejmie ona urząd w momencie zaprzysiężenia nowego gabinetu.

Ministerstwo Energii 2.0?

Nie wiadomo dokładnie, jaki będzie zakres kompetencji nowego resortu. Obecnie ustawa o działach administracji rządowej nie uwzględnia takiego obszaru – odpowiedzialność za politykę przemysłową jest de facto rozproszona pomiędzy kilka resortów. Donald Tusk zasugerował jednak, że priorytetem dla nowego resortu będą kwestie związane z górnictwem węgla kamiennego oraz transformacją Śląska, co sugerowałoby umiejscowienie w jego strukturach działu “gospodarka złożami kopalin”, ewentualnie także “energia”. Obecnie rzeczonymi działami kierują odpowiednio minister aktywów państwowych oraz minister klimatu i środowiska. Stanowiska te w nowym rządzie mają objąć Borys Budka oraz Paulina Hennig-Kloska.

Resort odpowiedzialny za obydwa działy istniał już w przeszłości – było to funkcjonujące w latach 2016-2019 Ministerstwo Energii, kierowane przez cały okres funkcjonowania przez Krzysztofa Tchórzewskiego. Utworzenie podobnego resortu nie wymagałoby zmian w ustawie o działach administracji rządowej. Otwartym pozostaje pytanie, czy w zakresie kompetencji nowego ministerstwa znalazłby się również nadzór właścicielski nad spółkami z udziałem Skarbu Państwa w sektorach energetycznym i górniczym. Sprawowało go Ministerstwo Energii, choć od połowy 2018 roku nadzór nad PKN ORLEN i Grupą LOTOS przejął premier Mateusz Morawiecki.

Kim jest Marzena Czarnecka?

Umiejscowienie w nowym resorcie zagadnień związanych z polityką energetyczną państwa może także sugerować dorobek naukowy Marzeny Czarneckiej, która jest autorką szeregu publikacji poświęconych prawu energetycznemu. Profesor Czarnecka jest również kierownikiem Katedry Transformacji Energetycznej na Uniwersytecie Ekonomicznym w Katowicach. W latach 2012-2017 pełniła funkcję dyrektora Departamentu Prawnego w spółce TAURON Polska Energia. Wśród obszarów zainteresowań badawczych kandydatki należy wymienić również prawo ochrony konsumentów oraz prawo pracy. – Profesor Czarnecka jest twardo stąpającą po ziemi Ślązaczką, pewną siebie, a zarazem otwartą na dyskusję i wymianę poglądów – zachwalał kandydaturę wiceprzewodniczący Platformy Obywatelskiej Borys Budka.

Wyzwań dla nowej minister z pewnością nie zabraknie – ogromny wzrost cen uprawnień do emisji CO2, ale i słabnąca konkurencyjność sektora węglowego w Polsce, powodują konieczność zasadniczego przyspieszenia procesu transformacji energetycznej. Wydaje się, że mieli tego świadomość również politycy Prawa i Sprawiedliwości, jednak z różnych przyczyn, przede wszystkim politycznych i społecznych, zabrakło im woli działania, choć trzeba przyznać, że dużym osiągnięciem w minionej kadencji był dynamiczny rozwój fotowoltaiki. Z drugiej strony dopiero niedawno wyraźnie przyspieszył proces przygotowań do budowy pierwszej polskiej elektrowni jądrowej, a pierwsze farmy wiatrowe na morzu będą mogły zostać oddane do użytku dopiero w drugiej połowie dekady.