Rok 2024 w portach morskich Szczecin i Świnoujście

Ostatnie lata przyniosły bezprecedensowy wzrost przeładunków w polskich portach morskich, wywołany w dużej mierze ekonomiczno-politycznymi konsekwencjami agresji Federacji Rosyjskiej na Ukrainę, w szczególności wprowadzonymi przez Unię Europejską sankcjami dotyczącymi zakupu rosyjskich surowców energetycznych. Wpłynęły one na skokowy wzrost importu z innych kierunków, przede wszystkim drogą morską. Już dziś zapotrzebowanie Polski na ropę naftową pokrywane jest praktycznie w całości przez import drogą morską do gdańskiego Naftoportu. Z kolei w 2023 roku 46% importowanego gazu ziemnego w Polsce stanowił zregazyfikowany w terminalu LNG w Świnoujściu surowiec skroplony.

W roku 2022 ówczesny polski rząd wyszedł przed szereg i postanowił wprowadzić embargo na import węgla kamiennego z Rosji szybciej niż inne państwa członkowskie Unii Europejskiej. Szybko jednak okazało się, że krajowe zakłady górnicze nie są w stanie szybko zwiększyć produkcji, dlatego konieczny okazał się import surowca drogą morską z całego świata. Kontrolowane bezpośrednio i pośrednio przez Skarb Państwa spółki zostały zobligowane do zrealizowania decyzji politycznej, na mocy której węgiel kamienny miał zostać sprowadzony w bardzo dużych ilościach. Pomijając problemy związane z jakością części sprowadzanego surowca, nie ulega wątpliwości, że zrealizowany wówczas import przewyższył faktyczne zapotrzebowanie polskiego rynku na “czarne złoto”.

Spadek przeładunków o 8,5% rok do roku, ale…

Sytuacja związana z nadzwyczajnym importem węgla kamiennego, a następnie jego znaczącym spadkiem, znalazła w istotnym stopniu odzwierciedlenie w wynikach przeładunkowych portów morskich w Polsce, które jeszcze niedawno osiągały w tym zakresie rekordy, natomiast w ostatnim czasie odnotowały znaczące spadki. Są to jednak w dużej mierze spadki wywołane tąpnięciem w przeładunkach węgla kamiennego, a także ograniczeniem w 2023 roku tranzytowego ruchu towarów ukraińskich nad Morze Bałtyckie. W przypadku większości pozostałych grup ładunków obserwuje się natomiast wzrost. Znajduje to odzwierciedlenie w ogłoszonych na początku stycznia wynikach przeładunkowych zespołu portów morskich Szczecin – Świnoujście.

Jak informuje Zarząd Morskich Portów Szczecin i Świnoujście, rok 2024 przyniósł przeładunki w wysokości 32,3 mln ton. To wynik o 8,5% niższy niż w poprzednim roku. – Na ten wynik patrzymy z optymizmem, ponieważ w drugiej połowie minionego roku udało się przezwyciężyć trwający od końca 2022 roku trend spadkowy – komentuje Jarosław Siergiej, prezes zarządu ZMPSiŚ. Spółka zarządzająca portami morskimi w Szczecinie i Świnoujściu wskazuje, że czwarty kwartał w 2022 roku, cały rok 2023 i pierwszą połowę roku 2024 charakteryzował spadek przeładunków, wynikający początkowo z ograniczenia, a następnie zakończenia przywołanej wcześniej akcji wielkoskalowego importu węgla kamiennego.

Z optymizmem w przyszłość dzięki transportowi intermodalnemu i importowi LNG

Z kolei w 2024 roku po raz pierwszy od kilku lat udało się przełamać tendencję spadkową w przeładunkach drobnicy promowej, która stanowi dziś największą grupę towarów w zespole portów morskich Szczecin – Świnoujście. Łączny udział ładunków przewożonych w pojazdach w przeładunkach ogółem sięga obecnie blisko 50%. Niedawno terminal promowy w Świnoujściu obsłużył po raz pierwszy przeładunek naczep, o czym informowaliśmy na łamach “Rynku Infrastruktury”. To swoisty wstęp do zaistnienia na większą skalę na intermodalnej mapie Polski i Europy. Przełomem w tym zakresie będzie natomiast oddanie do użytku głębokowodnego terminala kontenerowego w Świnoujściu, które ma nastąpić jeszcze w tej dekadzie.

W roku 2025 ZMPSiŚ spodziewa się istotnego wzrostu przeładunków skroplonego gazu ziemnego w świnoujskim terminalu LNG, którego rozbudowa została zakończona pod koniec ubiegłego roku. W efekcie zdolności regazyfikacji skroplonego surowca do gazu ziemnego w systemie gazociągów przesyłowych wzrosły z 6,2 mld m3 do 8,3 mld m3. Co ciekawe, w wyniku rozbudowy gazoportu w Świnoujściu Polska uzyskała zdolność do eksportu LNG. Jak wskazuje ZMPSiŚ w informacji prasowej, zmiana ta znacząco wpłynie na zwiększenie jego konkurencyjności i pozycji międzynarodowej Polski. Umożliwi ponadto tankowanie bunkierek zaopatrujących w paliwo statki z napędem opalanym LNG.