Arek Kowalczyk
Umowa o prowadzeniu ruchu fizycznych Przesuwników Fazowych oraz Fazie Operacyjnej wirtualnego Przesuwnika Fazowego (ang. „Agreement on the Operation of Phase Shifting Transformers and Operational Phase of the virtual Phase Shifting Transformer”) pomiędzy operatorami systemów przesyłowych Polski – Polskimi Sieciami Elektroenergetycznymi i Niemiec - 50Hertz Transmission GmbH (50Hertz) zostało podpisane 12 marca. Rezultatem tej umowy będzie poprawa bezpieczeństwa pracy systemów elektroenergetycznych Polski i Niemiec oraz zwiększenie zdolności wymiany transgranicznej, a tym samym lepsze funkcjonowanie europejskiego rynku energii elektrycznej.
Nowa jakość współpracy pomiędzy PSE i 50Hertz
PSE podkreśla w komunikacie prasowym, że uzyskane porozumienie stanowi unikatowe w skali europejskiej rozwiązanie, wprowadzające nową jakość do współpracy pomiędzy PSE i 50Hertz. Umowa przewiduje skoordynowaną instalację fizycznych przesuwników fazowych na granicy polsko-niemieckiej (pPST) oraz uruchomienie z dniem 18 marca 2014 r. fazy operacyjnej mechanizmu wirtualnego przesuwnika fazowego (vPST). Uzgodniony zestaw operatorskich środków zaradczych pozwoli na poprawę bezpieczeństwa systemów elektroenergetycznych Polski i Niemiec oraz wzrost poziomu wymiany energii elektrycznej pomiędzy tymi systemami dzięki wyższym zdolnościom przesyłowym.
Poszukiwania rozwiązania umożliwiającego lepsze zarządzanie nieplanowymi przepływami energii elektrycznej pomiędzy 50Hertz i PSE rozpoczęło się w połowie 2012 r. Ich zwieńczeniem było zawarcie umowy pilotażowej vPST, uruchamiającej mechanizm wirtualnego przesuwnika fazowego na granicy polsko-niemieckiej oparty na stosowaniu międzyoperatorskich środków zaradczych (re-dispatching). Doświadczenia z fazy pilotażowej vPST potwierdziły, że takie podejście jest niewystarczające do zapewnienia bezpiecznej pracy systemu w każdych warunkach sieciowych. W rezultacie operatorzy PSE i 50Hertz potwierdzili potrzebę instalacji fizycznych przesuwników fazowych na połączeniach systemów Polski i Niemiec. PSE zobowiązuje się do instalacji pPST w stacji elektroenergetycznej Mikułowa, umożliwiających kontrolę transgranicznych przepływów energii na połączeniu Mikułowa-Hagenwerder (przewidywany termin realizacji: koniec 2015 r.). 50Hertz zainstaluje pPST w stacji elektroenergetycznej Vierraden, co umożliwi kontrolę przepływów energii na połączeniu Vierraden-Krajnik (przewidywany termin realizacji: październik 2017).
Władze PSE podkreślają, że zawarcie umowy PST stanowi ważny krok w kierunku wypracowania zasad skoordynowanego zarządzania połączonym systemem elektroenergetycznym, stwarzając warunki dla ograniczenia negatywnych skutków nieplanowych przepływów mocy w Europie Środkowo-Wschodniej, a tym samym zwiększania bezpieczeństwa jego pracy. PSE i 50Hertz zamierzają brać aktywny udział w procesie rozwoju przyszłych inicjatyw w zakresie skoordynowanego funkcjonowania systemu elektroenergetycznego i alokacji zdolności transgranicznej w innych regionach Europy.
Siemens dostarczy przesuwniki fazowe
Przypomnijmy, że pod koniec stycznia 2014 r. Polskie Sieci Elektroenergetyczne rozstrzygnęły przetarg na dostawę i montaż przesuwników fazowych na liniach transgranicznych z Niemcami w stacjach elektroenergetycznej Krajnik i Mikułowa. Najkorzystniejszą ofertę złożyła firma Siemens. Wybrana przez Polskie Sieci Elektroenergetyczne oferta Siemensa opiewa na kwotę 429,3 mln zł brutto.
Przedmiotem zamówienia jest dostawa wraz z transportem, rozładunkiem i montażem czterech kompletów przesuwników fazowych symetrycznych, dwurdzeniowych 400/400 kV o mocy przechodniej minimum 1200 MVA. Dwa komplety przeznaczone są dla Stacji Elektroenergetycznej 400/220kV Krajnik (pow. Gryfino) oraz dwa komplety przeznaczone są dla SE 400/220/110kV Mikułowa (pow. Zgorzelec). Ponadto przedmiotem zamówienia jest zaprojektowanie i budowa stanowisk dla PF wraz z budową mis olejowych i dostawa zabezpieczeń.
Przesuwniki fazowe są urządzeniami szeroko stosowanymi w systemie synchronicznym Europy Kontynentalnej. Instalowane są w regionach, gdzie rozbudowa infrastruktury przesyłowej wymaga wsparcia przez urządzenia kontrolujące przepływy mocy, aby zapewnić maksymalną przepustowość istniejących linii transgranicznych i uniknąć niebezpieczeństwa ich przeciążenia.
PSE przygotowuje się również do rozbudowy SE w Mikułowej, która powstała w 1960 r. Wychodzi przez nią energia elektryczna produkowana w elektrowni Turów. Stacja była pierwszą w Polsce rozdzielnią pracującą na napięcie 400 kV. To jedna z ważniejszych stacji łączących systemy energetyczne między Polską, Czechami i Niemcami.
Plan inwestycji rzeczowych Polskich Sieci Elektroenergetycznych na 2014 rokzakłada realizację nakładów na poziomie 740 mln złotych. Podobnie jak w ubiegłym roku, PSE najwięcej przeznaczy na zadania związane z budową połączenia elektroenergetycznego Polska-Litwa.