Program polskiej energetyki jądrowej przyjęty przez Radę Ministrów

Decyzja polskiego rządu determinowana była potrzebą zagwarantowania bezpieczeństwa energetycznego, zapewnienia przewidywalnych i akceptowalnych cen energii, gwarantujących rozwój gospodarczy oraz względami ochrony środowiska. Energetyka jądrowa będzie pełniła również niezwykle ważną rolę w kontekście sprostania przez Polskę obowiązkom realizacji polityki energetyczno-klimatycznej UE w zakresie redukcji CO2 do atmosfery (energetyka jądrowa jest technologią zeroemisyjną). Przyjęcie Programu PEJ oznacza długoterminową polityczną wolę budowy energetyki jądrowej w Polsce. Wdrożenie energetyki jądrowej nie oznacza jedynie budowy elektrowni jądrowych i uzupełnienia polskiego koszyka energetycznego o energię pochodzącą z siłowni jądrowych. Będzie impulsem dla rozwoju gospodarczego, społecznego i regionalnego. Najwyższe wymogi i standardy obowiązujące w energetyce jądrowej będą miały również pozytywny wpływ na rozwój kultury technicznej polskiej energetyki i przemysłu. Wdrożenie energetyki jądrowej jest projektem cywilizacyjnym, który porównywać można z budową np. portu w Gdyni, czy Centralnego Okręgu Przemysłowego. Dzięki budowie zaplecza naukowego i przemysłowego rozwinięta zostanie nowa branża, w której zatrudnienie znajdą specjaliści o najwyższych kwalifikacjach.

Program PEJ to strategiczny dokument, który przedstawia zakres działań, jakie należy podjąć, aby bezpiecznie korzystać z energetyki jądrowej w Polsce. Określa harmonogramu wybudowania dwóch elektrowni jądrowych oraz przygotowania pod te inwestycje infrastruktury regulacyjnej i organizacyjnej. W dokumencie zostały ustalone role oraz zakres odpowiedzialności instytucji odpowiedzialnych za wdrożenie Programu, a także kwestie związane z zapewnieniem bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej. PPEJ zawiera również: uzasadnienie ekonomiczne wdrażania budowy energetyki jądrowej w Polsce i możliwości jego finansowania oraz sposoby postępowania z wypalonym paliwem jądrowym i odpadami promieniotwórczymi.

Według dokumentów opracowanych przez Międzynarodową Agencję Energii Atomowej (MAEA), wprowadzenie energetyki jądrowej wymaga od 10 do 15 lat prac przygotowawczych, włączając w to samą budowę pierwszej elektrowni. W przypadku Polski, dla wdrożenia energetyki jądrowej konieczna jest budowa prawie całej infrastruktury niezbędnej dla rozwoju i funkcjonowania energetyki jądrowej (prawnej, organizacyjnej, instytucjonalnej, zaplecza naukowo-badawczego, systemu szkolenia kadr).

Prace nad Program PEJ

Rada Ministrów Uchwałą nr 4/2009 z dnia 13 stycznia 2009 r. w sprawie działań podejmowanych w zakresie rozwoju energetyki jądrowej, „uznała za niezbędne przygotowanie i wdrożenie Programu polskiej energetyki jądrowej”. W dniu 12 maja 2009 r., Rozporządzeniem Rady Ministrów został ustanowiony Pełnomocnik Rządu ds. Polskiej Energetyki Jądrowej. W Uchwale nr 157/2010 z dnia 29 września 2010 r. w sprawie Polityki energetycznej Polski do 2030 r., Rada Ministrów wskazała działania na rzecz dywersyfikacji struktury wytwarzania energii elektrycznej poprzez wprowadzenie energetyki jądrowej obejmujące: stworzenie podstaw instytucjonalnych do przygotowania i wdrożenia programu polskiej energetyki jądrowej, przygotowanie projektu programu polskiej energetyki jądrowej (…) oraz przedstawienie programu do zatwierdzenia Radzie Ministrów. Przygotowania do tego przedsięwzięcia Ministerstwo Gospodarki prowadziło zgodnie z wymogami prawa europejskiego i rekomendacjami Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej.

Projekt PPEJ opracowano już w 2010 roku, jednak Rada Ministrów nie mogła wtedy przyjąć dokumentu, ze względu na konieczność przeprowadzenia, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko, procesu Strategicznej Oceny Oddziaływania na Środowisko projektu PPEJ. W dniu 30 grudnia 2010 r. Ministerstwo Gospodarki rozpoczęto proces udziału społeczeństwa w sporządzaniu strategicznej oceny oddziaływania na środowisko projektu Programu PEJ.

Konsultacje transgraniczne i społeczne

W dniu 18 lipca 2011 roku rozpoczęto konsultacje transgraniczne Prognozy i Programu. Konsultacje prowadziło Ministerstwo Gospodarki, we współpracy z Generalną Dyrekcją Ochrony Środowiska. Po awarii w elektrowni w Fukushimie pojawiło się zwiększone zainteresowanie uczestnictwem w procedurze konsultacji. W jego ramach Polska przekazała zainteresowanym państwom przetłumaczoną część dokumentacji (projektu dokumentu i prognozy oddziaływania na środowisko), umożliwiającą ocenę potencjalnych oddziaływań.