Arek Kowalczyk
Pierwszy etap PPEJ, który ma zostać zrealizowany do końca br. zakłada stworzenie podstaw instytucjonalnych i programowych do rozwoju energetyki jądrowej; Uchwalenie i wejście w życie przepisów prawnych niezbędnych dla rozwoju i funkcjonowania energetyki jądrowej.
Drugi etap zaplanowany na lat a 2014 – 2016 zakłada ustalenie lokalizacji i zawarcie kontraktu na wybraną technologię pierwszej elektrowni jądrowej. W latach 2017-2018 ma nastąpić wykonanie projektu technicznego i uzyskanie wymaganych prawem decyzji i opinii. Czwarty etap zaplanowany na lata 2019-2024 zakłada uzyskanie pozwolenia na budowę, budowę i podłączenie do sieci pierwszego bloku pierwszej elektrowni jądrowej, a także rozpoczęcie budowy kolejnych bloków/elektrowni jądrowych.
Etap piąty zaplanowany na lata 2025-2030 zakłada kontynuację i rozpoczęcie budowy kolejnych bloków/elektrowni jądrowych; zakończenie budowy pierwszej elektrowni jądrowej. Jak czytamy w PPEJ, zakończenie budowy drugiej elektrowni jądrowej przewidywane jest na 2035 rok.
Przypomnijmy, że do tej pory inwestor – spółka PGE Polska Grupa Energetyczna - na początku stycznia 2013 r. wyłonił w przetargu (negocjacje z ogłoszeniem) wykonawcę badań lokalizacyjnych/środowiskowych - firma Worley-Parsons. Wartość zamówienia to 252 mln zł. Do końca 2016 roku oczekiwane jest zakończenie przetargu na wybór technologii i pozyskanie finansowania. 22 września 2013 PGE, Tauron, Enea i KGHM parafowały umowę o nabyciu udziałów w spółce celowej do budowy i eksploatacji EJ, której warunkiem wejścia w życie jest przyjęcie PPEJ.
Resort przypomina, że Program PEJ został poddany kompleksowym konsultacjom społecznym, w których wzięło udział ponad 100 podmiotów, oraz transgranicznym, w których uczestniczyło siedem krajów. Formalnie proces ten został zakończony podpisaniem Protokołu z konsultacji z Austrią w maju 2013 r. Efektywność i prawidłowość prac nad realizacją Programu PEJ potwierdzili także eksperci Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej, którzy w marcu i kwietniu 2013 r. wizytowali Polskę w ramach Zintegrowanego Przeglądu Infrastruktury Jądrowej (INIR) oraz Zintegrowanego Przeglądu Dozoru Jądrowego (IRRS). MAEA dobrze oceniła całość przygotowań do wdrożenia Programu PEJ. W szczególności doceniono Polskę m.in. za wysokie standardy współpracy w ramach konsultacji na szczeblu krajowym i międzynarodowym oraz za wprowadzenie nowoczesnych regulacji prawnych.
Ponadto w ramach działań podejmowanych w obszarze rozwoju energetyki jądrowej, zgodnie z uchwałą RM, powołano Międzyresortowy Zespół ds. Polskiej Energetyki Jądrowej oraz Pełnomocnika Rządu w tym zakresie. Zmieniono też strukturę organizacyjną Państwowej Agencji Atomistyki (PAA) i rozpoczęto proces dostosowania jej do potrzeb dozoru jądrowego.
W 2011 r. weszła w życie nowelizacja ustawy Prawo atomowe, jak również 20 aktów wykonawczych do tego dokumentu. MG wypracowało także ustawę o przygotowaniu i realizacji inwestycji w zakresie obiektów energetyki jądrowej oraz inwestycji towarzyszących (weszła w życie 1 lipca 2011 r.). Wspólnie z Polską Agencją Atomistyki jesteśmy także zaangażowani w opiniowanie nowych wytycznych Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej.
W latach 2009 - 2012 Ministerstwo Gospodarki, we współpracy z Commissariat l’énergie atomique et aux énergies alternatives, zorganizowało serię szkoleń i staży dla przedstawicieli polskiego świata nauki. W 2012 r. MG rozpoczęło także kampanię informacyjną „Poznaj atom. Porozmawiajmy o Polsce z energią”, której celem jest dostarczenie Polakom aktualnych i rzetelnych informacji na temat energetyki jądrowej.
Na wniosek MG Narodowe Centrum Badań i Rozwoju (NCBiR) uruchomiło strategiczny projekt badawczy „Technologie wspomagające rozwój bezpiecznej energetyki jądrowej”. Ponadto utworzono Narodowe Centrum Badań Jądrowych (NCBJ), a w realizację Programu PEJ włączyły się m.in. Instytut Chemii i Techniki Jądrowej (IChTJ) oraz Instytut Fizyki Jądrowej PAN (IFJ PAN). MG przejęło także od PAA zadania dot. przyznawania dotacji na bezpieczeństwo jądrowe i ochronę radiologiczną (BJiOR), której głównymi beneficjentami są organizacje badawcze w dziedzinie energii jądrowej.