Magazyn energii. 2,5 tysiąca przejazdów zasilonych w dwa miesiące

Pracę magazynu o mocy 5,5 MW i pojemności użytecznej 1,2 MWh zainaugurowano na początku tegorocznych wakacji, po kilkumiesięcznym okresie eksploatacji testowej. Od tego czasu instalacja ta wzmacnia bezpieczeństwo i jakość dostaw energii trakcyjnej oraz bilansuje moc pobieraną z Krajowego Systemu Energetycznego przez podstację trakcyjną, przy której została zbudowana.

Magazyn ładuje się wolno, niską mocą z sieci dystrybucyjnej, a kiedy na torach pojawia się pojazd kolejowy, oddaje szybko dużą ilość zgromadzonej energii, zapewniając jednocześnie wysoką jakość energii w sieci elektroenergetycznej. Dodatkowo zapewnia poprawę jakości energii w sieci trakcyjnej.

Obiekt składa się z pięciu kontenerów – w czterech z nich znajduje się aż 4,2 tys. nowoczesnych bateryjnych ogniw litowo-jonowych, a w piątym – innowacyjny przekształtnik energoelektroniczny pracujący bezpośrednio na napięciu stałym. Nad pracą całości czuwa zaawansowany system informatyczny SCADA (Supervisory Control and Data Acquisition), który zapewnia optymalne działanie, a także gromadzi dane i parametry funkcjonowania układu. 

Kolejowy „powerbank” działający na Dolnym Śląsku jest jedynym tego rodzaju obiektem w Europie. To pierwszy tak duży magazyn energii pracujący z siecią 3 kV DC. Podobna infrastruktura jest eksploatowana np. w Japonii, ale jej możliwości i znaczenie dla bezpieczeństwa kolejowej sieci elektroenergetycznej są mniejsze. Moc zasobnika energii PKP Energetyka wystarczyłaby do zasilenia 55 tys. tradycyjnych żarówek 100-watowych, 110 tys. zmywarek kuchennych lub 2 tys. piekarników elektrycznych.

- Monitorujemy na bieżąco pracę magazynu, który zapewnia wzrost efektywności i bezpieczeństwa wykorzystania infrastruktury dystrybucyjnej PKP Energetyka. Możemy być dumni z efektów naszej pracy. Tym bardziej, że magazyn w Garbcach nie bazuje na gotowych, branych »z półki« rozwiązaniach, lecz został zdefiniowany praktycznie od podstaw. Jest więc systemem charakteryzującym się unikalnymi funkcjonalnościami i parametrami - podkreśla prof. Grzegorz Benysek, który kierował pracami badawczo-rozwojowymi w projekcie budowy magazynu.

Obiekt w Garbcach ma również znaczenie dla zwiększania wykorzystania odnawialnych źródeł energii na kolei w Polsce. W jego bezpośrednim sąsiedztwie powstaną instalacje fotowoltaiczne. Energia elektryczna z nich pozyskiwana będzie dodatkowo zasilać magazyn. Docelowo PKP Energetyka planuje zbudować ok. 300 instalacji podobnych do tej powstałej w Garbcach. Każda z nich będzie elementem szerszego ekosystemu zasilania – wraz z podstacją trakcyjną i odnawialnym źródłem energii (farma solarna lub wiatrowa), tworząc Lokalny Obszar Bilansowania (LOB).

Powstanie kolejnych magazynów energii będzie miało ogromne znaczenie dla wzmocnienia systemu elektroenergetycznego zasilającego kolej w Polsce, w związku z jej stale rosnącym zapotrzebowaniem na energię elektryczną. Realizacja planów PKP Energetyka wesprze także Program Zielona Kolej – sektorową inicjatywę podmiotów z branży kolejowej należących do Centrum Efektywności Energetycznej Kolei (CEEK), zakładającą osiągnięcie w 2030 r. zasilania transportu kolejowego w naszym kraju energią trakcyjną pochodzącą w 85 proc. z OZE. Nowoczesne zasobniki energii pomogą m.in. w zapewnieniu równowagi w systemie wykorzystującym rozproszone i nierównomiernie pracujące odnawialne źródła energii.