Kraków: Pierwszy taki tunel w Polsce

Tunel liczy nieco ponad 1,4 km (ponad 1,5 km wraz z rampami wjazdowymi), a w jego ramach znajdują się dwa przystanki: Dworzec Główny i Politechnika. Stanowi on część projektu określanego mianem Krakowskiego Szybkiego Tramwaju (KST). Jego budowa zrewolucjonizowała ruch tramwajowy w centrum miasta: od kilku lat z tego połączenia korzysta dzień w dzień tysiące krakowian. Warto jednak przypomnieć, że od momentu pojawienia się pomysłu budowy tunelu do jego otwarcia minęło ponad 30 lat.

W 1974 r. zaczęła się budowa 180-metrowego odcinka tunelu pod przebudowywanym wówczas dworcem kolejowym. Ówczesne plany zakładały dociągnięcie tunelu aż do ul. Karmelickiej. Projekt ten jednak porzucono, a do dokończenia tunelu powrócono dopiero po zmianach ustrojowych. W latach 1995-99 zbudowano kolejny, 605-metrowy odcinek. Dalsza budowa rozpoczęła się w 2004 r., ale po roku zerwano kontrakt z wykonawcą, turecką firmą Guris. Opóźnioną inwestycję dokończył Budimex-Dromex. Stan surowy tunelu gotowy był w 2006 r., w 2007 r. zaczęto kłaść tory, a uroczyste otwarcie tunelu nastąpiło 11 grudnia 2008 r. Była to pierwsza tego rodzaju inwestycja tramwajowa w Polsce; obecnie fragment sieci tramwajowej w tunelu, po otwarciu trasy na Franowo, posiada również Poznań.

Zintegrowany węzeł, samoczynna blokada liniowa, 12 wentylatorów…

Przystanek Dworzec Główny Tunel znajduje się nie tylko w rejonie dworca kolejowego Kraków Gł., ale także w rejonie Regionalnego Dworca Autobusowego, tworząc zintegrowany węzeł przesiadkowy. Zarówno na przystanku Dworzec Główny, jak i Politechnika, znajdują się punkty kontroli ruchu. W tunelu zamontowana jest samoczynna blokada liniowa, a także czujniki ruchu i monitoring (system obsługi tunelu opracował Simens we współpracy z firmą Ela-Compil). Łączność z tramwajami zapewnia kabel przeciągnięty wzdłuż komór i podłączony do anten umieszczonych przy obu wlotach. We wschodniej części tunelu (pomiędzy dworcem i Rondem Mogilskim) znajdują się trzy klatki ewakuacyjne. Oddymianie zapewnia 12 rewersyjnych wentylatorów o średnicy 1,6-2 m, dostarczonych przez krakowską firmę HTK-Went, a wyprodukowanych w niemieckich zakładach DLK Ventilatoren.

Inwestycją komplementarną wobec budowy tunelu była przebudowa Ronda Mogilskiego, znajdującego się w rejonie jednego z wjazdów do tunelu. Na Rondzie Mogilskim powstał nowoczesny, dwupoziomowy węzeł przesiadkowy. W ramach przebudowy węzła zadbano też o poprawę przestrzeni miejskiej: m.in. wyeksponowano ruiny fortu Lubicz, a w ubiegłym roku została wykonana mozaika przedstawiająca rysunki Stanisława Wyspiańskiego oraz jego ostatni autoportret.

Inwestycja jest wyjściem naprzeciw oczekiwaniom nowoczesnych mieszkańców miast

Warto zauważyć, że tego właśnie rodzaju działania (integrowanie różnych podsystemów transportu zbiorowego oraz poprawa jakości przestrzeni miejskiej wraz z poprawą jakości transportu) to fundamentalne postulaty płynące z Białej Księgi Mobilności – dokumentu przygotowanego z inspiracji Stowarzyszenia „Inicjatywa dla Infrastruktury”. Premiera BKM odbyła się w ubiegłym tygodniu podczas Kongresu Transportu Publicznego w Bydgoszczy.

Inwestycja w tunel została zaprezentowana dziś podczas przejazdu studyjnego „śladem krakowskich inwestycji komunikacyjnych”, w ramach którego przybliżono także przebudowę trasy tramwajowej od Ronda Mogilskiego do Placu Centralnego oraz budowę nowego fragmentu KST, pomiędzy ul. Lipską i Wielicką (inwestycje te przybliżmy w kolejnych dniach). Przejazd był jednym z wydarzeń towarzyszących Kongresowi Infrastruktury Polskiej, który odbędzie się jutro w Krakowie.