„Czeski film”, a teraz „czeska energetyka”

Czeski film znał każdy. Nawet to stwierdzenie, które przeszło do obiegowej popkultury, dokładnie oddające klimat filmów z lat 80-tych naszych południowych sąsiadów , gdzie dokładnie nikt nie wiedział o co chodzi, akcja toczyła się w atrakcyjnych pomieszczeniach szpitali, sklepów mięsnych lub zakładów produkcyjnych i tak wartko, że można było wyjść na spacer z psem i wrócić na końcówkę danego dialogu. Za to bonusem był ograniczony (może do 5-10 twarzy) zestaw najbardziej popularnych aktorów, co gwarantowało, że zawsze zobaczy się kogoś o zabawnym nazwisku raz grającego złego kontrolera biletów w komunikacji miejskiej, a za moment atrakcyjnego montera rur kanalizacyjnych o złotym sercu.

Oczywiście miało to i dobre strony, bo otoczenie absurdu rodzi też i arcydzieła, co spowodowało, że pojawiały się też i perełki (jak nieśmiertelna „Arabella”) i prawdziwi artyści i reżyserzy mogli pójść w swoich koncepcjach dalej niż gdziekolwiek na świecie, no bo jeśli ówczesny kinowy mainstream to czysty pure-nonsens, to dzieła wybitne musiały być dopiero odjechane.

Teraz sama kinematografia, no i też i generalnie Czechy, mniej są dla nas znane i obserwowane, a szkoda, bo klimat utrzymuje się niesamowity i Czechy wcale nie są nudne, przewidywalne i pewne knedliczków i piwa, jak nam się obiegowo wydaje, a wręcz przeciwnie (może to właśnie zasługa starych filmów) w dziedzinie polityki i energetyki – totalnie klimatyczno pure-nonsensowne z elementami dramatu i komedii.

Mało kto bowiem śledzi wydarzenia polityczne u południowych sąsiadów, a jeśli by się przyjrzał, to blakną wyczyny naszych politycznych ulubieńców. Dziś… to sprawa jasna… niczego nie powinniśmy się wstydzić, a polityce znaleźć usprawiedliwienie od sejmu na Hradczanach. Najpierw poranne aresztowanie szefowej gabinetu premiera, która okazała się jego kochanką i dodatkowo zlecała szpiegowanie (wciąż aktualnej) żony. W tle łapówki, działania służb specjalnych, afery miłosne (były już premier zapewnia o poparciu i uczuciu do swojej szefowej), awantury sejmowe, których nawet nie widziano u nas i w części republik krajów rozwijających się, potem zwolnienia z aresztu, częściowe wycofania zarzutów i stawianie nowych, oskarżenia o manipulacje i próbę wmanewrowania byłego premiera przez przeciwników politycznych i z zagranicy i wreszcie na koniec samorozwiązanie parlamentu (20 sierpnia) i nowe wybory. Cała klasa polityczna mocno zdziesiątkowana, całkowite niezrozumienie sytuacji przez wyborców, na przemian mieszanie się klimatów kryminału, afery szpiegowskiej, romansu i dramatu… a wszystko w znanym sosie czeskiej groteski.

Sprawy polityczne i zabawy towarzyskie w elitach władzy blakną jednak przy czeskiej polityce energetycznej – a szczególnie rozwoju sektora „słonecznego” w tym kraju. Czechy (znowu mało kto o tym wie) były przez moment słonecznym Eldorado, „wzorcem metra” systemów dofinansowania energii odnawialnej i wręcz prymusem w dynamice wzrostu zainstalowanych paneli słonecznych. Często też przywoływany jako przykład do naśladowania (kilka lat temu), teraz wstydliwie pomijany – bo rynek słoneczny rósł niesłychanie dynamicznie... a potem uległ katastrofie jeszcze szybciej. Na szczęście na dziś to Czesi (a nie Polska) są wzorcowym przykładem nieprzemyślanej (a może i lobbowanej i nawet dalej) polityki dotacyjnej, szybkich interesów, niesłychanych stóp zwrotu, a potem regulacji rządowych, które odwracają poprzednie ustawy, łamią zobowiązania i są obecnie przedmiotem arbitrażu międzynarodowego i spraw sadowych.

Energetyka słoneczna w Czechach zaczyna się w roku 2006 i to czas wprowadzania pierwszych subwencji. W ciągu następnych trzech lat z uwagi na niesłychanie korzystny system wsparcia, energetyka słoneczna przeżywała rozkwit osiągając z 0 do prawie 460 MW mocy zainstalowanej. System wsparcia to feed-in-tariff (gwarantowane ceny zakupu energii i obowiązkowy) i kosmiczne na ówczesne warunki dofinansowanie – w 2010 ok 12 koron za kWh – a korona to ok 0,17 PLN czyli to 2 zł za kWh!!! (notabene wiatraki dostawały tylko 2,4 korony) i też kosmicznie długi gwarantowany okres wsparcia – całe 20 lat. Ekstremalnie szybki rozwój i finalnie ilość elektrowni to już ponad 2200!