Zdaniem eksperta: Pozacenowe kryteria mają zbyt małe znaczenie

„Środowisko inżynierskie skupione wokół ZPBUI oraz ci, którzy do organizacji nie należą w zgodnej opinii twierdzą, że przy wyborze ofert na usługi intelektualne należy stosować pozacenowe kryteria oceny ofert. Długo prowadzone rozmowy z GDDKiA podczas których usiłowaliśmy przekonać tę instytucję, że warto się nimi posługiwać zaowocowały niewielkim ustępstwem ze strony tej instytucji i postanowiono cześć przetargów na inżyniera wybierać według kryteriów cena:60% i metodyka 40%. GDDKiA podchodzi do tego ostrożnie traktując takie rozwiązanie jako swoisty eksperyment. Pierwsze rozstrzygnięcia w tej formule mogą dać tej instytucji argument, iż system faktycznie nie działa” – pisze Rafał Bałdys na stronie ZBPUI.

Przedstawiciel organizacji branżowych przypomina, że proponowane przez branżę rozwiązania zakładały, by cena nie stanowiła więcej niż 40% oceny oferty, gdyż może to dawać wykonawcom motywację do jeszcze większej presji cenowej. „Argumentowaliśmy, że inne rozwiązania, jak te które właśnie zastosowano w praktyce mogą dać efekt odwrotny, szczególnie jeśli weźmie się pod uwagę niezdolność GDDKiA do odróżniania ofert rażąco niskich od niskich ale realistycznych” – dodaje Rafa Bałdys.

Jako przykład podaje on przetarg na zarządzanie kontraktem na budowę drogi ekspresowej S7 od węzła Rybitwy do węzła Igołomska. Budżet GDDKiA dla tego zamówienia wynosiło około 12,4 mln zł. Oferty złożone w tym przetargu miały wartość od 7,984 mln zł do 13,847 mln zł. Z zestawienia, z którym można zapoznać się na stronie ZBPUI, wynika, że największe szanse na pozyskanie zamówienia ma ten wykonawca, który zaoferował najniższą cenę.

Wiceprezes ZBPUI zauważa, że mimo widocznego wpływu zastosowania pozacenowych kryteriów, efekt końcowy jest taki, że wygra ten oferent, który podał cenę bliską dolnej granicy. Co ciekawe, zgodnie z ostatnią nowelizacją Prawa zamówień publicznych, zamawiający musi zapytać wykonawcę o zaoferowaną rażąco niską cenę.

„Przy okazji uwidoczniły się wady systemowe ustawy Pzp, która nie zakłada stosowania mechanizmu ‘dwóch kopert’, przez co zarówno cena ofertowa, jak i oferta techniczna są znane uczestnikom od chwili otwarcia ofert. W takich przypadkach komisji przetargowej trudno jest obiektywnie oceniać ofertę techniczną, bowiem istnieje pokusa naginania oceny ofert w taki sposób aby wybrać ofertę „zdroworozsądkowo”. Widać to wyraźnie kiedy przeanalizujemy punktację przyznaną firmom za metodykę wykonania usługi” – komentuje Rafał Bałdys.

Dodaje, że branża nie ma wątpliwości, iż pozacenowe kryteria oceny ofert powinny być stosowane, jednak trzeba to czynić z przyjętą na świecie praktyką. Z kolei GDDKiA wybrała część przetargów „na próbę”, co niewiele może zmienić w obecnej sytuacji, jednak da zamawiającemu szanse na pochwalenie się próbą, szkoda, że nieudaną.

„Nie kwestionując wyników tego przetargu, gdzie wybrano ofertę za cenę o blisko 40% niższą niż szacowało to GDDKiA należy głęboko zrewidować podejście tej instytucji do sposobu, w jaki wybiera swoich konsultantów. Jak pokazuje przykład zamówień na pomoc techniczną dla tej instytucji (przetarg na konsultanta formuły PPP) możliwe jest, żeby cena stanowiła 40% wagi kryterium wyboru oferty. Takie podejście zdecydowanie odróżnia równych od równiejszych, na co od lat nie chcemy się godzić” – kończy wiceprezes ZBPUI.

---

Problematyka procesów inwestycyjnych będzie poruszana podczas II Kongresu Infrastruktury Polskiej, który odbędzie się 5 listopada br. w Krakowie. Więcej informacji znajdziesz na stronie TOR Konferencje. Organizatorem jest Stowarzyszenie Inicjatywa dla Infrastruktury.