Wykonawcy odetchną? Będzie specustawa o waloryzacji zamówień publicznych

To odpowiedź na problemy zgłaszane przez wykonawców po wybuchu konfliktu zbrojnego na Ukrainie. Wykonawcy, którzy zawarli umowy we wcześniejszym okresie, wskutek gwałtownego wzrostu cen nie są dziś w stanie zrealizować przyjętych zobowiązań w oparciu o zadeklarowane wcześniej ceny. Przedsiębiorcy od dawna apelują o indeksację cen i możliwość urealnienia zapisanych w nich warunków. Odpwoedź na postulaty przygotowało Ministerstwo Rozwoju i Technologii.  Zapowiedziało specustawę oraz korektę Prawa zamówień publicznych. Ma to być doprecyzowanie obowiązujących przepisów i potwierdzenie, że zmiany w umowach o zamówienie publiczcne są możliwe.  

- Zmiany, które wprowadzimy, będą dotyczyć wszystkich kategorii umów, tzn. usług, dostaw i robót budowlanych. By móc rozszerzyć katalog umów znowelizujemy ustawę Prawo zamówień publicznych – zapowiada minister Waldemar Buda.

Nowe przepisy mają uregulować sytuację zarówno tych wykonawców, którzy zawarli umowy przed 1 stycznia 2021 r. (czyli przed wejściem w życie nowego Pzp) , jak i po tej dacie. W pierwszym przypadku możliwe będzie wpisanie do umowy waloryzacji jeśli nie było jej wcześniej, w drugim podniesienie limitu indeksacji. Resort nie wskaże przy tym jaki ma być maksymalny pułap – będzie on zależał od wzajemnych ustaleń między stronami. Ma jednak obowiązywać zasad podziału ryzyka pół na pół. 

Ministerstwo podkreśla, że przepisy nie będą ani obligatoryjne, ani automatyczne. - Pokazujemy wariant i możliwość dogadania się ze względu na trudne czasy - wyjaśnia Olga Semeniuk, wiceminister rozwoju. – To fakultatywna droga i instrumenty, które mogą być wykorzystane zarówno przez wykonawcę jak i zamawiającego - dodaje. 

Każdy przypadek zmiany umowy ma być analizowany indywidualnie z uwzględnieniem aktualnego wpływu sytuacji rynkowej na możliwość realizacji zmówienia. 

Resort proponuje także dodatkowe, poza zmianą ceny, formy uelastycznienia umów o zamówienie publiczne. Chodzi o modyfikację zakresu świadczenia, zmianę terminu realizacji lub czasowe zawieszenie wykonywania umowy.

Inną zapowiadaną zmianą ma być nowelizacja ustawy Prawo zamówień publicznych w zakresie dotyczącym waloryzacji. Obowiązek jej uwzględniania w umowie ma być rozszerzony także na umowy trwające dłużej niż 6 miesięcy (obecnie dotyczy umów zawieranych na minimum rok). 

Resort rozwoju podkreśla, że zmiany w umowach są możliwe także w oparciu o obowiązujące przepisy. Jednak w praktyce były obawy co do ich stosowanie. Takie obawy – jak zwrócił uwagę Waldemar Buda – towarzyszyły na przykład samorządom. – Pokazujemy, że już dzisiaj ta podstawa jest i doprecyzowujemy te przepisy – powiedział.

Zwrócił także uwagę na ważną kwestię: – Upór zamawiającego i – pomimo oczywistej nierentowności kontraktu – utrzymywanie go i brak rozmowy może doprowadzić do zejścia z placu budowy i ostatecznie po wielu miesiącach konieczności rozpisywanie kolejnego przetargu – powiedział podkreślając, że ponowna wycena tych samych prac może być wyższa. – Dialog między stronami jest konieczny. Trzeba uwzględnić interesy obu stron. Jedna nie będzie dokładała do kontraktu, inna nie chce zbyt wiele płacić. Ten interes musi się spotkać, to musi być kompromis – dodał minister.