Via Carpatia kluczowa dla całej Europy Środkowej

Tematem jednego z paneli tegorocznego Europejskiego Kongresu Gospodarczego w Katowicach była infrastruktura transportowa w Europie Środkowej. Najwięcej miejsca poświęcono sprawie budowy korytarza transportowego Bałtyk – Adriatyk, tzw. drogi Via Carpatia. Ministerstwo Infrastruktury i Budownictwa określiło tę inwestycję w materiałach konferencyjnych jako szansę na wypełnienie luki infrastrukturalnej w centralnej i wschodniej części kontynentu.

Międzynarodowe wsparcie dla rozszerzenia sieci TEN-T

Z taką oceną zgodziła się Julianna Orbán Máté, dyrektor w European Grouping of Territorial Cooperation Via Carpatia. Jej organizacja grupuje regiony szczególnie zainteresowane powstaniem nowego ciągu. – Droga ma połączyć siedem krajów: Litwę, Polskę, Słowację, Węgry, Rumunię, Bułgarię i Grecję, a cała wschodnia część Unii Europejskiej cechuje się złym dostępem do sieci komunikacyjnej – argumentowała.

– Nie do zaakceptowania jest więc to, że budowa trasy Via Carpatia odsuwa się w czasie, być może nawet do roku 2050 – wskazywała. EGTC walczy więc o włączenie planowanego ciągu do sieci transeuropejskich korytarzy transportowych TEN-T. – To ułatwi pozyskiwanie środków unijnych – tłumaczyła. Działania organizacji wsparło siedem regionów, w tym województwo podkarpackie. Jej przedstawicielka zapowiedziała, że w najbliższym czasie prowadzone będą prace nad porozumieniem się z kolejnymi samorządami.

Finansowanie projektów międzynarodowych wciąż problematyczne

O istotnym znaczeniu korytarza łączącego Bałtyk i Adriatyk mówił także Tomislav Mihotić, sekretarz stanu w Ministerstwie Morza, Transportu i Infrastruktury Chorwacji. Choć kraj ten nie znajduje się na trasie planowanego ciągu, jego władze chcą wykorzystać strategiczne nadmorskie położenie, by zwiększyć znaczenie Chorwacji na mapie transportowej Europy. – Naszym aktualnym problemem są przede wszystkim koleje – wskazywał jednak przedstawiciel chorwackiego rządu. – Realizowane przez nas obecnie projekty związane są z podniesieniem prędkości do ok. 170 km/h i elektryfikacją. Chcemy też zwiększyć ruch pasażerski, obecnie odbywa się on bowiem głównie w rejonie Zagrzebia i na trasie Zagrzeb – Split – mówił.

Dużo miejsca zajęły także kwestie związane z finansowaniem inwestycji infrastrukturalnych. – W Europie Środkowej pieniądze są problemem z dwóch powodów. Jest bowiem kwestia finansowania budowy dróg po roku 2020, kiedy zmniejszy się wsparcie z funduszy unijnych, a także dużych, międzynarodowych i długotrwałych projektów infrastrukturalnych – ocenił prowadzący debatę Marek Tejchman z Dziennika Gazety Prawnej. Mówiono także o pozyskiwaniu pieniędzy od użytkowników dróg. – W Polsce duża część ruchu objęta jest systemem płatności ViaToll. Tendencja do wprowadzania takich systemów jest widoczna w całej Europie – mówił Michael Gschnitzer, wiceprezes KapschTrafficCom na Europę Środkowo-Wschodnią.

CUPT: duża poprawa transportu publicznego

O dużej roli środków unijnych w rozwoju środkowoeuropejskiej infrastruktury przekonywał natomiast Przemysław Gorgol, p.o. dyrektor Centrum Unijnych Projektów Transportowych. Jego zdaniem wsparcie unijne pozwoliło w Polsce nie tylko na rozwój sieci dróg ekspresowych i autostrad, ale także na poprawę stanu transportu publicznego. – Jest coraz więcej pasażerów, którzy mogą być usatysfakcjonowani nowym taborem, mobilność ludzi rośnie – podkreślał.