Na Słowacji obecnie w budowie jest ok. 127 km dróg szybkiego ruchu. Najwięcej z nich oddanych kierowcom zostanie w 2021 roku. W bieżącym roku przekazany do użytkowania miał zostać jeden z realizowanych fragmentów autostrady D1. Z uwagi na opóźnienia tak się jednak nie stanie. Ostatecznie, w 2018 roku słowacki układ dróg szybkiego ruchu nie zwiększy się nawet o jeden kilometr.
Uciekająca autostrada D1
Największy udział, w budowanych drogach na Słowacji, ma obecnie autostrada D1. W realizacji jest 5 jej fragmentów, a dwa z nich, według zapisów w kontraktach, powinny być już gotowe.
Pierwszy to trasa D1 Hubová – Ivachnová. Liczy on 15,3 km, a kontrakt na jego budowę, o wartości 368 mln euro, został podpisany w grudniu 2013 roku. Niestety inwestycja napotkała na duże problemy, które zaowocowały koniecznością wstrzymania prac i ponowieniem oceny oddziaływania projektu na środowisko. Umowny termin oddania drogi minął już w 2017 roku.
Trasa zawiera w swoim ciągu tunele o łącznej długości ponad 2 km i obiekty mostowe o całkowitej długość niemal 5 km. Z uwagi na konieczność wyznaczenia nowego biegu tunelu Čebrať szacowany termin ukończenia prac jest bardzo odległy i przypada na 2022 rok.
Drugi odcinek, który powinien być już przejezdny, to autostrada D1 Lietavská Lúčka – Podhradie. Kierowcy mieli wjechać na niego w styczniu br., ale nieprzewidziane zdarzenia geologiczne spowodowały przesunięcie terminu, początkowo na październik br., a później na maj 2019 roku.
Trasa ta liczy 11,3 km i przebiega nieopodal miejscowości Žilina. Kontrakt na jej realizację został podpisany w 2014 roku, a wartość inwestycji to 462 mln euro. Również w tym przypadku mamy do czynienia z wieloma tunelami i mostami. Ich całkowita długość w ciągu tego fragmentu D1 to kolejno 3,015 km i 3,585 km.
D1 Bratysława – Koszyce
Pozostałe trzy odcinki autostrady D1 będące w budowie to części: Budimír – Bidovce (długość: 14,4 km, wartość: 240 mln euro, termin oddania do użytku wg. kontraktu: grudzień 2019), obwodnica Preszowa (długość: 7,9 km, wartość: 419 mln euro, termin oddania do użytku wg. kontraktu: czerwiec 2021) oraz Lietavská Lúčka – Višňové – Dubná Skala (długość: 13,5 km, wartość: 424 mln euro, termin oddania do użytku wg. kontraktu: grudzień 2019).
Wszystkie te fragmenty zawierają wielokilometrowe tunele i obiekty mostowe. Szczególnie ciekawy jest tunel Višňové, którego długość to aż 7,445 km. Te odcinki obecnie nie są zagrożone długimi opóźnieniami. Sprawa może się jednak zmienić biorąc pod uwagę nieprzewidywalność aspektu geologicznego budowanych przepraw.
Po ukończeniu wszystkich realizowanych 5 części D1, prawie cała trasa między Bratysławą a Koszycami będzie miała parametry autostrady. Aby autostrada D1 na Słowacji została ukończona potrzebne będą jeszcze fragmenty Turany – Hubová oraz Bidovce – granica państwa.
D3 do Polski
Obecnie w budowie jest również odcinek D3 Czadca – Świerczynowiec. Jego ukończenie jest planowane na grudzień 2020 roku, a inwestycja ma wartość 264 mln euro.
Fragment leży w ciągu autostrady, która prowadzi do Polski. Dalszy odcinek, od Świerczynowca do granicy państwa, został już oddany do użytku. Trasa łączy się z polską drogą ekspresową S1 .
Obwodnica Bratysławy
Pozostałe drogi szybkiego ruchu budowane na Słowacji to trasy leżące w bliskiej okolicy Bratysławy. Łącznie są to dwa odcinki autostrady D4 oraz trzy części ekspresówki R7.
Autostrada D4 ma docelowo być wschodnią obwodnicą dla słowackiej stolicy. Długość jej odcinków będących w realizacji to łącznie 27 km. Umowny termin zakończenia ich budowy przypada w 2020 roku, ale najprawdopodobniej nie zostanie on dotrzymany. Według obecnych informacji kierowcy mają pojechać nim w 2021 roku.
Po ukończeniu tych dwóch etapów, do domknięcia ringu wokół Bratysławy potrzebna będzie budowa jeszcze jednego odcinka autostrady D4. Jego długość to 12,4 km, a w jego ciągu ma pobiec tunel drogowy o długości aż 10,990 km. Według planów jego budowa ma kosztować ok. 769 mln euro, a prace mają ruszyć we wrześniu 2023 roku.
Droga ekspresowa R7 docelowo ma przecinać południową część Słowacji i, tak jak autostrada D1, łączyć Bratysławę z Koszycami. W tej chwili realizowane są odcinki: Prievoz – Ketelec (w Bratysławie), Ketelec – Dunajská Lužná oraz Dunajská Lužná – Holice. Łączna długość tych fragmentów to 32 km, a planowany termin oddania do użytku to 2020 roku.
Górzysta Słowacja
Budownictwo drogowe na Słowacji jest utrudnione przez to, że ok. 60% powierzchni kraju stanową tereny górskie. Z uwagi na to większość tras zawiera długie tunele oraz estakady. To nie tylko zwiększa koszt inwestycji drogowych, ale również powoduje ryzyko nieprzewidzianych problemów pojawiających się w trakcie realizacji zadania. Dodatkowo, takie uwarunkowania inwestycji wymagają długiego procesu jej przygotowania.
W wyniku tych wszystkich czynników w 2018 roku na Słowacji nie zostanie oddany do użytku żaden nowy odcinek drogi szybkiego ruchu. Będzie tak pierwszy raz od 2005 roku kiedy powstała firma Národná diaľničná spoločnosť, a.s. (National Motorway Compan), która zarządza przygotowaniem i rozliczaniem inwestycji drogowych.
(źródło: ndsas.sk, kolor czarny - istniejące, kolor czerwony - w budowie, kolor zielony - planowane)