MI: Mieliśmy rację w sprawie Pakietu Mobilności

Komisja Europejska opublikowała 19 lutego 2021 r. wyniki badań wpływu wybranych przepisów Pakietu Mobilności, tj. obowiązujących aktów prawa Unii Europejskiej rewidujących zasady funkcjonowania międzynarodowego transportu drogowego w Unii Europejskiej.

Jak przypomina w komunikacie Ministerstwo Infrastruktury, w trakcie przyjmowania Pakietu Mobilności, Komisja złożyła deklarację dotyczącą jego dwóch aspektów: wymóg obowiązkowego powrotu pojazdu do państwa członkowskiego siedziby co osiem tygodni oraz stosowanie ograniczeń kabotażowych na wykonywanie międzynarodowego kombinowanego transportu. Komisja wyrażała obawę, że są one sprzeczne z celami Europejskiego Zielonego Ładu, a ponieważ nie zostały one poddane ocenie wpływu w trakcie procesu legislacyjnego, Komisja zobowiązała się do przeprowadzenia dokładnej oceny ich prawdopodobnego wpływu na klimat, środowisko i jednolity rynek. Są już wyniki ustaleń niezależnych konsultantów.

Wyniki ich badań wskazują, że obowiązek powrotu pojazdu do państwa siedziby i restrykcje nałożone na operacje transportu kombinowanego mogą mieć negatywne skutki, w tym wpływać na wzrost emisji z sektora transportu.

– Opublikowane przez Komisję Europejską oceny skutków wprowadzenia niektórych przepisów Pakietu Mobilności potwierdziły zastrzeżenia zgłaszane przez polskie Ministerstwo Infrastruktury w trakcie procesu legislacyjnego. Analizy Komisji potwierdziły obawy Polski, ale także i innych państw członkowskich o negatywnym wpływie przepisów Pakietu na klimat i środowisko w Europie – mówi , cytowany w komunikacie minister infrastruktury Andrzej Adamczyk.

Analiza dot. obowiązku powrotu pojazdów do państwa członkowskiego siedziby przewoźnika pokazuje, że w scenariuszu, który według badania jest najbardziej prawdopodobny, przepis ten może wygenerować dodatkowe przejazdy pojazdów, potencjalnie skutkujące nawet do 2,9 mln ton dodatkowej emisji CO2 w 2023 r.

Z drugiego badania skupiającego się na zasadach wykonywania operacji transportu kombinowanego wynika, że powszechne stosowanie przez państwa członkowskie możliwości wprowadzenia restrykcji na tego typu operacje mogłoby doprowadzić do dodatkowych 397 tys. ton emisji CO2 i potencjalnych negatywnych długoterminowych skutków dla rozwoju transportu kolejowego i intermodalnego.

W sumie, stosowanie tych dwóch przepisów może skutkować w sumie emisją nawet do 3,3 miliona dodatkowych ton CO2 rocznie w Unii Europejskiej.

Ministerstwo Infrastruktury wskazuje, że przedstawione przez Komisję Europejską wyniki badań są zbieżne z analizami, którymi dysponowało Ministerstwo Infrastruktury, a które służyły jako merytoryczne uzasadnienie zajmowanego przez Polskę stanowiska na forum Unii Europejskiej. Naukowcy z polskiego Instytutu Transportu Samochodowego (ITS) wyliczyli, że zgoda na obowiązek powrotu pojazdu do państwa siedziby co najmniej co 8 tygodni spowoduje dodatkowe puste przebiegi, a co za tym idzie emisję dodatkowych 3 mln ton CO2 rocznie w UE – przypomina resort.

– Postulowana przez Polskę i inne państwa członkowskie decyzja Pani Komisarz Adiny Vălean o zleceniu przygotowania wyników badań wpływu Pakietu Mobilności była słuszna – mówi minister infrastruktury. – Liczę, że odbędzie się merytoryczna dyskusja wokół wyników oceny Komisji, której dotychczas brakowało. Liczę, że jej efektem będzie przedstawienie nowej legislacji, rewidującej przepisy Pakietu Mobilności – dodał.

W 2020 r. rząd RP przyjął uchwałę, w której potwierdził sprzeciw wobec przepisów Pakietu Mobilności I i zdecydował o zaskarżeniu ich do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE). Skargi do trzech aktów prawnych, wchodzących w skład części rynkowo-socjalnej Pakietu Mobilności I, zostały złożone 26 października 2020 r. przez Pełnomocnika Polski przy TSUE. Skargi złożyły także inne państwa członkowskie – Litwa, Węgry, Rumunia, Bułgaria, Malta i Cypr. Obecnie inne państwa członkowskie mają możliwość przyłączenia się do złożonych skarg.

– Oceny badań zlecone przez Komisję Europejską potwierdzają, że decyzja o zaskarżeniu przepisów Pakietu Mobilności do Trybunału Sprawiedliwości UE i argumentacja za tym stojąca była słuszna. Przyjęte przepisy nie uwzględniają wymogów ochrony środowiska i generują zbędne, dodatkowe przejazdy pojazdów ciężarowych po Unii Europejskiej, które negatywnie wpłyną na zdrowie milionów Europejczyków. Liczę, że opublikowane badania będą stanowiły dodatkowy argument dla innych UE do przyłączenia się do jednej ze złożonych skarg. Wspólnie z naszymi partnerami z państw grupy like-minded będziemy się o to starać – stwierdził wiceminister infrastruktury Rafał Weber.