Łódzkie: Pierwszy spawany most na świecie można zwiedzać w Maurzycach

W północnej części województwa łódzkiego znajduje się jeden z najciekawszych pod względem historycznym mostów drogowych w Polsce. Miejscowości Maurzyce i Niedźwiada łączy bowiem pierwszy na świecie most spawany, który został przerzucony w 1929 r. przez Słudwię. Wybudowało go bardzo znane w XIX w. i w okresie międzywojennym przedsiębiorstwo K. Rudzki i S-ka według projektu, którego głównym autorem był prof. Stefan Bryła – inżynier i polityk, który zasłynął nie tylko jako pionier spawalnictwa i autor lub współautor szeregu konstrukcji budowlanych, ale też jako uczestnik walk o Lwów (1918), obrony Warszawy (1919 – 1920) i działacz polskiego państwa podziemnego po 1939 r.

Po prawie pół wieku eksploatacji most zastąpiono nowym obiektem

Budowę przeprawy można traktować jako przełomową w zakresie inżynierii mostowej. Względem techonologii nitowanej udało się bowiem nie tylko obniżyć koszty produkcji i uprościć konstrukcję, ale też zmniejszyć jej masę z 70 do zaledwie 56 ton. Realizacja tej inwestycji była zauważona nie tylko w Polsce, ale i w Europie – do niewielkich Maurzyc przyjeżdżały delegacje m.in. z Niemiec i Francji, a udane przeprowadzenie spawania elektrycznego elementów konstrukcyjnych skłoniło inwestorów do szerokiego wykorzystania nowej technologii na świecie.

Obiekt znajdował się w ciągu dzisiejszej DK-92. Dawniej przebiegała przezeń droga o znacznie większym znaczeniu – europejska trasa E8 (później E30). Skala prowadzonego ruchu z czasem znacznie więc wzrosła i w latach 70. zdecydowano o jego przesunięciu ok. 20 m na północ od pierwotnej lokalizacji i o budowie nowego, większego obiektu w poprzednim miejscu. Trudno ustalić przy tym dokładnie, kiedy most prof. Stefana Bryły został wyłączony z eksploatacji. – Na podstawie informacji osób, które pracowały przy tej inwestycji, należy przyjąć, że był to rok 1976 lub 1977 – mówi Maciej Zalewski, główny specjalista ds. komunikacji w łódzkim oddziale Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad.

Stary most zachowano, a dziś można go bezpłatnie zwiedzać

Choć więc po słynnym moście nie jeżdżą samochody, można go zwiedzać, a przeprowadzony w 2009 r. remont przywrócił mu dawny blask. – Prace polegały na wyśrutowaniu (ciśnieniowym oczyszczeniu za pomocą śrutu miedzianego) całej konstrukcji, zabezpieczeniu antykorozyjnym, pomalowaniu (ze zmianą koloru z niebieskiego na szaro-srebrzysty, czyli taki, jaki był pierwotnie), ułożeniu oryginalnej przedwojennej kostki i drobniejszych naprawach – opisuje nasz rozmówca. – Most, mimo swoich lat, jest w dobrym stanie. Na bieżąco prowadzone są na nim prace utrzymaniowe – zapewnia nasz rozmówca.

Przedstawiciel zarządcy obiektu zachęca też do jego odwiedzenia. – Każdy, kto skorzysta z sąsiadującego z mostem parkingu, może wejść na niego, jak i obejrzeć go od spodu – mówi. Od 1968 r. przeprawa ma status zabytku.