Jak realizować i waloryzować kontrakty? „Czasem jest to niemożliwe”

Rosnące ceny na rynku nie są jedynym problemem stojącym obecnie przed inwestorami i wykonawcami z branży infrastrukturalnej. Jak wskazywał Cezary Łysenko, dyrektor budownictwa infrastrukturalnego w Budimeksie, niektóre kontrakty są bowiem praktycznie niemożliwe do zrealizowania niezależnie od kwoty, jaką byłby gotów przeznaczyć na roboty zamawiający. Dotyczy to np. zamówień z obszaru konstrukcji stalowych, bo na rynku po prostu nie ma możliwości nabycia odpowiedniej ilości stali. Był to jeden z powodów, który zadecydował o niepodpisaniu przez Budimex wybranych kontraktów. – Nie byliśmy w stanie zapewnić materiałów – tłumaczył przedstawiciel firmy podczas Kongresu Infrastruktury Polskiej.

– Dialog z producentami i wykonawcami jest i będziemy reagować na pojawiające się problemy – zapewnił Arnold Bresch, prezes PKP Polskich Linii Kolejowych. Dobrą informacją dla branży ma być spodziewane rozstrzygnięcie konkursów CEF, co zapewni finansowanie dla części inwestycji, w sprawie których spółka ogłosiła już przetargi. Będzie więc mogła zawierać kontrakty ze zwycięskimi oferentami. Ewentualne spiętrzenia na rynku zamówień na materiały mogą być zaś w pewnym zakresie niwelowane poprzez wyprzedzające zakupy dokonywane przez PLK.

O ile na kolei można zauważyć zmiany dynamiki ogłaszania postępowań związane z otwieraniem się nowych pul środków na finansowanie prac, o tyle w sektorze drogowym można mówić o większej stabilizacji. – Kwestią jest, by dzięki decyzjom rządu, mówiąc kolokwialnie, worek z pieniędzmi na poszczególne inwestycje się powiększał – mówił Toasz Żuchowski, p.o. generalny dyrektor dróg krajowych i autostrad. Wskazywał, że rosnące ceny materiałów i robót nakazują wielokrotne zwiększanie planowanej wartości założonych robót. Dodał, że na razie regularnie się to dzieje.

Anna Oleksiewicz,prezes Związku Ogólnopolskiego Projektantów i Inżynierów, podkreślała, że najważniejszym tematem dla branży infrastrukturalnej pozostaje kwestia waloryzacji zawartych kontraktów – dotyczy to nie tylko wykonawców robót, ale też projektantów i sprawujących nadzór. Wskazywała, że inżynierowie zmagają się głównie z kwestią wzrostu wynagrodzeń dla pracowników. – Mamy do czynienia z wysokimi oczekiwaniami finansowymi wyspecjalizowanego, wysoko wykwalifikowanego personelu – tłumaczyła. O ile w nowych kontraktach są już pewne zapisy waloryzacyjne, o tyle wciąż realizowane są starsze umowy niemające odpowiednich zapisów w tej sprawie.

Wiele sporów powstających pomiędzy wykonawcami a inwestorami dotyczy kwestii wysokości waloryzacji umów. Inwestorzy stoją bowiem na stanowisku, że mogą zwaloryzować kontrakty tylko na poziomie wskaźników waloryzacyjnych ujętych w samej umowie. – Możemy jednak zawierać także zapisy pozwalające na zmianę limitu waloryzacyjnego – podkreślała Żaneta Urbaniak, adwokat i starszy prawnik w SK and S. Sugerowała rozważenie takiego rozwiązania przy projektowaniu kolejnych kontraktów i wskazywała, że obecne prawo daje stronom także inne możliwości porozumienia co do wielkości waloryzacji wynikające np. z zapisów o zmianach nieistotnych.