Rynek Infrastruktury
Jak przypomina firma PMR, jedną z głównych przyczyn kryzysu w branży budowlanej stało się niewydolne budownictwo drogowe, w przypadku którego kumulacja nastąpiła w związku z organizacją mistrzostw Euro 2012. Ogromne środki finansowe, jakie Polska przeznaczyła na przygotowanie do turnieju, przyciągnęły do kraju wiele zagranicznych firm, które chciały polskimi zamówieniami zrekompensować mały portfel zamówień pozyskanych na rodzimych rynkach.
Coraz większa liczba podmiotów ubiegających się o zamówienia publiczne sprawiła, że ceny oferowane w przetargach były coraz niższe, a w wielu przypadkach spadły poniżej granicy opłacalności. Nieraz zdarzało się, że firmy dopłacały do inwestycji i traciły swoje pieniądze. Jak podaje PMR, straty brutto sektora budowlanego pozwoliłyby wybudować kilkadziesiąt kilometrów dróg szybkiego ruchu.
Wielomiliardowe zyski, jakimi podzieliły się firmy budowlane w latach 2007-2011 są sprzeczne z wynikami za pierwsze trzy kwartały 2012 roku. W ubiegłym roku do użytku oddano około 300 km autostrad i 330 km dróg ekspresowych, z kolei wyniki finansowe firm gwałtownie spadły i łącznie osiągnęły poziom 0,8 mld zł straty. Głównym winnym tego katastrofalnego stanu finansów branży były podmioty zajmujące się głównie budową dróg i obiektów inżynieryjnych.
Te negatywne sygnały sprawiają, że przyszłość budownictwa budzi obawy. Państwo i firmy czekają na kolejny budżet unijny, który według wstępnych ustaleń ma być wysoki dla sektora drogowego, jednak z drugiej strony pojawia się pytanie o przyszły kształt relacji zamawiający – wykonawca – podwykonawca oraz o to, czy kolejna perspektywa nie sprawi, że polskie budownictwo czeka powtórka z obecnych problemów.
Niskie poziomy dostępnych funduszy sprawiają, że liczba nowych kontraktów jest niewielka. Budżet unijny na lata 2007-2013 już się kończy, a przyszły jeszcze się nie rozpoczął, a portfele zleceń firm budowlanych kurczą się. Rząd chce, by tę pustkę zapełnić inwestycjami realizowanymi w systemie partnerstwa publiczno-prywatnego.
Według PMR, zadania wykonywane w formule PPP ma ułatwić program Inwestycje Polskie, który kluczowe dla państwa projekty pozwoli realizować przy współudziale sektora prywatnego. Głównym założeniem programu jest realizacja tych projektów, które będą z ekonomicznego punktu widzenia opłacalne, a dla których firmy prywatne miałyby ograniczony dostęp do kredytów komercyjnych. Tymi trudnościami może być zbyt wysoki koszt realizacji lub zbyt długi okres kredytowania.
Pierwszym z projektów, który mógłby zostać zrealizowany przy pomocy Inwestycji Polskich jest odcinek autostrady A1 z Tuszyna do Pyrzowic o długości 140 km. Szacuje się, że inwestycja pochłonie około 6-7 mld zł. Program Inwestycje Polskie pozwoli również realizować inwestycje z zakresu energetyki, gazownictwa, infrastruktury drogowej, kolejowej i portowej.