Szacowane potrzeby inwestycyjne w infrastrukturę w Polsce do 2020 roku wynoszą około 500 mld zł. Zdaniem ekspertów Deloitte, szansą dla stabilnego rozwoju sektora budowlanego w Polsce może być szersze stosowanie formuły partnerstwa publiczno-prywatnego.
Ostatnie lata nie były łatwe dla branży budowlanej. Na niezadowalającą sytuację finansową polskich firm budowniczych złożyło się kilka istotnych czynników, między innymi realizowanie nierentownych kontraktów infrastrukturalnych, trudności w dialogu z inwestorem publicznym czy ograniczona liczba przetargów na projekty z poprzedniej perspektywy unijnej. Wszystko wskazuje jednak na to, że branża budowlana powoli podnosi się z kryzysu ostatnich lat. Jak wynika z danych, opublikowanych przez Deloitte, przychody 9 największych spółek budowlanych, notowanych na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie, wyniosły w pierwszym półroczu tego roku 7,2 mld zł, podczas gdy w tym samym okresie w roku poprzednim było to 6,8 mld zł.
– Wzrost przychodów o 6% nie oznacza, że możemy mówić o jakiejś znaczącej poprawie kondycji całego sektora. Ale połączenie tego faktu z rosnącą w tym samym okresie produkcją budowlano-montażową o 7,3% wskazuje, że branża budowlana czas największego kryzysu ma już najprawdopodobniej za sobą. Ostatnie lata to okres lawinowo bankrutujących spółek. Nadal ich nie brakuje, ale w pierwszym półroczu odsetek ten spadł o 21 proc. w porównaniu do tego samego momentu rok wcześniej. Można więc już mówić o ostrożnym optymizmie – mówi Maciej Krokosiński, menedżer w dziale audytu Deloitte.
Budimex liderem, perspektywy branży obiecujące
Warto podkreślić, że niekwestionowanym liderem spośród firm budowlanych pozostaje Budimex. Eksperci Deloitte są zresztą zgodni, że perspektywy całej branży budowlanej są więcej niż obiecujące – także dzięki czynnikom makroekonomicznym, takim jak wzrost PKB dla Polski o około 4% czy obniżenie poziomu długu publicznego do około 46%.
– Ogromne znaczenie ma nowa perspektywa unijna na lata 2014-2020. Polska ma otrzymać w jej ramach 82,5 mld euro, z czego 24,3 mld euro są przeznaczone na infrastrukturę, w tym w znacznej części na rynek budowlany – wyjaśnia Jarosław Dąbrowski, dyrektor w dziale doradztwa finansowego Deloitte.
Wspomniana kwota 24,3 mld euro zostanie przeznaczona głównie na rozwój dróg oraz kolei, jednak, co podkreślają eksperci Deloitte, Polska może liczyć na wsparcie finansowe nie tylko ze strony Unii Europejskiej. Według publicznie dostępnych dokumentów, szacowane potrzeby inwestycyjne w infrastrukturę w Polsce do 2020 roku to około 500 mld zł.
– Na tę kwotę składają się przede wszystkim inwestycje w infrastrukturę drogową, kolejową, energetyczną i tę związaną z ochroną środowiska. Wydatkowanie tak znaczących środków stanowi niewątpliwie szansę na poprawę sytuacji spółek budowlanych, choć realnie odczują one to dopiero po 2015 roku – mówi Patryk Darowski, menedżer w dziale doradztwa finansowego Deloitte.
Przyszłością branży partnerstwo publiczno-prywatne?
Chociaż nie jest to najczęstsza forma realizacji inwestycji, partnerstwo publiczno-prywatne zyskuje coraz większą popularność, a liczba projektów, realizowanych w ramach PPP rośnie. Wciąż jednak za mało jest projektów o dużej skali i zakończonych sukcesem. W latach 2009-2013 tylko jeden na cztery z ogłoszonych projektów PPP zaowocował podpisaniem umowy – nie wszystkim z nich udało się jednak ukończyć finansowanie. Jedynie kilka projektów wyróżniało się dużymi budżetami.
Szersze stosowanie formuły PPP to, zdaniem ekspertów Deloitte, szansa na stabilizację finansową i sukcesywny rozwój sektora budowlanego. Obecnie największymi projektami są te z obszaru energetyki (spalarnie w Gdańsku i Łodzi oraz elektrociepłownia w Olsztynie), budowy szpitali, budowy, przebudowy i utrzymania dróg (woj. dolnośląskie i kujawsko-pomorskie) oraz budownictwa kubaturowego (akademiki, domy komunalne i parkingi).
– Te projekty przecierają szlaki dla dalszego rozwoju PPP w Polsce. Największym wyzwaniem pozostaje wciąż brak odpowiedniej wiedzy i doświadczenia po stronie sektora publicznego oraz trudności w łączeniu PPP z finansowaniem ze środków unijnych. W tym kontekście docenić należy wysiłki podejmowane przez Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju na rzecz odpowiedniego uregulowania problematyki projektów hybrydowych w nowej perspektywie finansowania. Na świecie, zarówno w krajach rozwiniętych, jak i rozwijających się, istnieje wiele przykładów udanych projektów PPP, a firmy budowlane zaangażowane w realizację tych projektów gotowe są przenosić te doświadczenia i dobre praktyki na polski grunt – podsumowuje Jarosław Dąbrowski.
Kwestie związane z perspektywą unijną na lata 2014-2020 będą poruszane podczas II Kongresu Infrastruktury Polskiej, który odbędzie się 5 listopada br. w Krakowie. Więcej informacji znajdziesz na stronie TOR Konferencje. Organizatorem jest Stowarzyszenie Inicjatywa dla Infrastruktury.
Zapisz się do newslettera:
