Brakuje MOP-ów przy drogach szybkiego ruchu. Powodem AFIR?

Jak informuje “Rzeczpospolita”, istotnym utrudnieniem dla potencjalnych dzierżawców MOP-ów przy drogach szybkiego ruchu jest unijne rozporządzenie określane mianem AFIR, czyli Alternative Fuels Infrastructure Regulation, którego wprowadzenie było podyktowane chęcią przyspieszenia rozwoju infrastruktury zasilania pojazdów w paliwa alternatywne, na przykład energię elektryczną. AFIR narzuca wymóg, w myśl którego na drogach wchodzących w skład transeuropejskiej sieci transportowych do 2025 roku powinny powstać stacje ładowania samochodów elektrycznych i hybrydowych typu plug-in o łącznej mocy nie mniej 400 kW co 60 kilometrów, w tym nie mniej niż jeden punkt o mocy 150 kW.

Ruch samochodów elektrycznych pozostaje w Polsce bardzo niewielki. Choć w 2022 roku nastąpił wzrost liczby zarejestrowanych pojazdów tego typu o aż 130%, nasz kraj nadal pozostaje na końcu rankingu państw w Unii Europejskiej w zakresie udziału samochodów elektrycznych w indywidualnej mobilności, który wynosi tylko 0,12%. Tym samym opłacalność projektów inwestycyjnych związanych z budową nowych stacji ładowania samochodów elektrycznych jest co najmniej wątpliwa. Pomijając dylematy natury czysto biznesowej, problemów w tym zakresie nastręczają dodatkowo także kwestie formalne oraz ograniczona wydolność sieci dystrybucyjnych, które trzeba zresztą połączyć z MOP-ami. – Poprowadzenie przewodów na odcinku kilkunastu kilometrów to inwestycja pochłaniająca miliony złotych, która nie ma szans się zwrócić w okresie dziesięciu lat dzierżawy gruntu – powiedział Grigoriy Grigoriev, dyrektor generalny Powerdot w Polsce, w wypowiedzi dla “Rzeczpospolitej”.

A zatem najprawdopodobniej to właśnie niekorzystne w kontekście aktualnego stanu rozwoju elektromobilności w Polsce regulacje europejskie powodują niskie zainteresowanie dzierżawców przetargami dotyczącymi zagospodarowania MOP-ów. Dość powiedzieć, że wśród 56 postępowań ogłoszonych od stycznia ubiegłego roku w przypadku aż 42 z nich nie wpłynęła żadna oferta, przez co MOP-y w wielu przypadkach oferują podróżnym jedynie toalety, a czasem pozostają nawet zamknięte. Dzieje się tak w sytuacji, gdy rentowność stacji paliw przy drogach szybkiego roku jest wysoka.

Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad rozważa zatem podjęcie działań ukierunkowanych na zmianę tego stanu rzeczy. Jednym z nich może być wydłużenie okresu dzierżawy MOP-ów z dekady do 20 lat. Już dziś wprowadzono natomiast zwolnienie z opłat z przychodu ze sprzedaży paliw alternatywnych dla dzierżawców na okres 5 lat. Trudno określić, na ile wprowadzone i rozważane zmiany wpłyną na zwiększenie zainteresowania potencjalnych dzierżawców. Wprawdzie wśród przetargów zakończonych bez rozstrzygnięcia największą część stanowią lokalizacje na nisko zaludnionym i relatywnie niezamożnym Podlasiu, jednak wiele unieważnionych postępowań dotyczy obiektów na wysoce obciążonych korytarzach transportowych, takich jak drogi ekspresowe S5 i S7, czy autostrada A1.