Prokuratoria daje zielone światło dla waloryzacji umów

To kolejny – po Urzędzie Zamówień Publicznych – głos wskazujący, że umowy o zamówienie publiczne można, a w obecnych okolicznościach nawet trzeba waloryzować.

Prokuratoria opublikowała wskazówki dotyczące waloryzacji wynagrodzenia. Jak wskazała, w takich nadzwyczajnych okolicznościach, z jakimi mamy do czynienia po wybuchu wojny w Ukrainie, stosowanie mechanizmów waloryzacji wynagrodzenia jest w wielu przypadkach uzasadnione, a wręcz konieczne.

Za koniecznością korzystania z tych mechanizmów przemawia ryzyko upadłości wykonawcy czy niekontynuowania podjętych robót, co w każdym przypadku kończyć się musi ponowieniem procedury przetargowej, wyższymi kosztami i wydłużeniem czasu realizacji kontraktu.

Prokuratoria jednoznacznie potwierdza, że okoliczności wywołane wojną, a dotyczące gwałtownego wzrostu cen materiałów i robót uzasadniają dokonanie waloryzacji umów, których stroną jest podmiot publiczny. Zwraca przy tym uwagę, że okoliczności pozwalają na to, żeby oceniając wpływ wojny na typowe kontrakty posłużyć się opracowaniami o ogólniejszym charakterze.

Z kolei w zależności od konkretnego przypadku, zmiany mogą mieć formę zmiany wysokości wynagrodzenia (także w przypadku kontraktów ryczałtowych), wprowadzenia do umowy klauzuli waloryzacyjnej (jeśli jej nie było), ewentualnie zmiany dotychczasowej klauzuli waloryzacyjnej, np. przez podwyższenie wcześniej przyjętego limitu waloryzacji. Warto przypomnieć, że z tej ostatniej możliwości zaczęła już korzystać Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad, która w połowie lipca zaczęła podpisywać aneksy z wykonawcami dużych inwestycji drogowych. W dotychczasowych umowach, gdzie była przewidziana indeksacja, jej limit jest zwiększany do 10 proc. Drogowy inwestor zapowiedział też, że wprowadzi mechanizm waloryzacji w tych umowach, gdzie dotychczas go nie było.

Prokuratoria przypomina, że wykonawca ma prawo żądać zmiany umowy i dochodzić tego prawa przed sądem, ale nie ma przeszkód, by takie zmiany wprowadzać w drodze aneksu, bez wchodzenia w spór sądowy.

W opublikowanych wskazówkach zaznaczono także, że ryzyko wzrostu cen powinno być rozłożone na obie strony umowy, ale jednak nie musi to oznaczać, że obie strony muszą wziąć na siebie po równo. Nie ma jednak uzasadnienia – zdaniem Prokuratorii Generalnej RP – by cale ryzyko niespodziewanych zmian brała na siebie strona publiczna.