Minął dokładnie rok od chwili, gdy Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad poinformowała o podpisaniu pierwszych 29 aneksów wprowadzających lub zmieniających zasady waloryzacji wynagrodzeń w umowach z generalnymi wykonawcami inwestycji drogowych. Firmy świadczące usługi nadzoru nad kontraktami i biura projektowe nadal nie zostały objęte waloryzacją umów. Dzieje się tak pomimo deklaracji, a nawet przedyskutowania z tą branżą zasad waloryzacji – zwraca uwagę Związek Ogólnopolski Projektantów i Inżynierów.
Jak podkreśla ZOPI, wielokrotne pisemne apele i prośby o spotkanie, kierowane do Ministerstwa Infrastruktury przez reprezentujący branżę Związek Ogólnopolski Projektantów i Inżynierów nie spotkały się z pozytywnym odzewem, a Ministerstwo milczy w sprawie waloryzacji.
Zmiany treści umów z firmami budowlanymi obejmowały podniesienie do 10 proc. limitu waloryzacji dla kontraktów, dla których dotąd był on na niższym poziomie albo wprowadzenie klauzul waloryzacyjnych tam, gdzie ich wcześniej nie było. Jak niedawno poinformowała GDDKiA, od lipca 2022 r. podpisano aneksy waloryzacyjne łącznie dla 117 inwestycji realizowanych przez 26 wykonawców robót budowlanych. Ponadto jesienią ubiegłego roku zaczęto podpisywać takie aneksy z firmami świadczącymi usługi wieloletniego utrzymania dróg. Do tej pory do GDDKiA wpłynęło 396 wniosków o waloryzację ich wynagrodzenia, a podpisano 284 aneksów.
Koszyk ustalony
Związek Ogólnopolski Projektantów i Inżynierów od chwili niekontrolowanego wzrostu inflacji, który jeszcze przyśpieszył po agresji Rosji na Ukrainę w lutym 2022 r., nieustannie przypomina, że umowy bez żadnych albo niskich klauzulach waloryzacyjnych, były zawierane również na projektowanie oraz na nadzór. Firmy te zostały również dotknięte wzrostem kosztów. GDDKiA początkowo tłumaczyła, że w przypadku generalnych wykonawców miała czarno na białym wykazany wzrost kosztów materiałów budowlanych, a w przypadku usług intelektualnych nie wie, na czym się oprzeć. Zwróciła się do ZOPI o podanie struktury kosztów w takich firmach, żeby móc skonstruować wzór waloryzacyjny oparty na wskaźnikach, na podstawie których miałoby być zwaloryzowane wynagrodzenie.
Jak informuje ZOPI, odpowiednie dane zostały przez Związek zebrane i przekazane w listopadzie ub. roku do GDDKiA jako tzw. koszyk waloryzacyjny. Na tej podstawie GDDKiA zaproponowała, by w przypadku usług na projektowanie i nadzór przy wyliczaniu waloryzacji brano pod uwagę wskaźniki inflacji CPI i wskaźnik wzrostu średniego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw ogółem, ogłaszany przez GUS.
W lutym 2023 r., podczas cyklu spotkań GDDKiA zaproponowała zasady waloryzacji dla sektora projektowego i inżynieryjnego. Za datę odniesienia (początek waloryzacji wynagrodzeń) będzie się uważać 24 lutego 2022 r., ryzyko wzrostu kosztów podzielono 50/50, a łączny limit korekt wynagrodzeń wynosie 10 proc. wartości umowy w całym okresie jej realizacji. Związek reprezentujący branżę przyznaje, że choć te warunki nie spełniały do końca oczekiwań środowiska, przedstawiciele ZOPI zaakceptowali je, w nadziei na szybkie rozwiązanie problemu. GDDKiA poinformowała, że te uzgodnione warunki przed ich wprowadzeniem muszą zyskać akceptację Prokuratorii Generalnej RP i Ministra Infrastruktury, co powinno nastąpić najpóźniej na przełomie kwietnia i maja br.
Działań brak
- Od uzgodnienia tych warunków minęło już 5 miesięcy, a od początku akcji waloryzacji na kontraktach drogowych cały rok – wskazuje branża projektowa. Firmy wykonawcze już sygnalizują, że limity waloryzacji z aneksów zostały wyczerpane i domagają się podniesienia ich do 20, a nawet 25 proc. wynagrodzenia. Tymczasem żadna firma z sektora projektowego i inżynierskiego nadal nie otrzymała propozycji odpowiednich zmian umów z tytułu nieprzewidzianego wzrostu kosztów ich realizacji.
- Nie rozumiemy, dlaczego projektanci i inżynierowie nadzoru są wciąż wykluczeni i pomijani z rozwiązań pozwalających dostosować ich wynagrodzenia do obecnej sytuacji gospodarczej – mówi prezes Zarządu ZOPI Anna Oleksiewicz. - Chcę podkreślić, że zaproponowane warunki nie zapewniają pokrycia wzrostu kosztów dotykającego firmy, ale stanowiłyby doraźne wsparcie w trudnej sytuacji finansowej. Brak współdziałania zamawiającego w zakresie waloryzacji daje podstawę do wypowiedzenia umowy, ale to byłaby ostateczność, której nikt nie chce. Staramy się o spotkanie z Ministrem Infrastruktury, żeby przedstawić mu naszą aktualną sytuację i poznać przyczyny braku reakcji na nasza apele. Niestety jak dotąd nie znalazł czasu na spotkanie z przedstawicielami naszego środowiska – dodaje prezes ZOPI.
Jak mówi, od początku funkcjonowania organizacji, czyli przeszło 3 lata, ZOPI stara się budować partnerskie relacje z największym zamawiającym drogowym szukając rozwiązań wielu problemów wsłuchując się w argumenty drugiej strony i przedstawiając własne. - Trudno jednak mówić o partnerskiej współpracy i poważnym traktowaniu argumentów stron, jeśli jako ostatnia grupa nadal nie otrzymaliśmy rekompensaty wzrostu kosztów związanych z inflacją. Ponownie apelujemy o pilne rozwiązanie tej kwestii przez MI – podsumowuje Anna Oleksiewicz.
Podanie adresu e-mail oraz wciśnięcie ‘OK’ jest równoznaczne z wyrażeniem zgody na:
przesyłanie przez Zespół Doradców Gospodarczych TOR sp. z o. o. z siedzibą w Warszawie, adres: Pl. Bankowy 2, 00-095 Warszawa na podany adres e-mail newsletterów zawierających informacje branżowe, marketingowe oraz handlowe.
przesyłanie przez Zespół Doradców Gospodarczych TOR sp. z o. o. z siedzibą w Warszawie, adres: Pl. Bankowy 2, 00-095 Warszawa (dalej: TOR), na podany adres e-mail informacji handlowych pochodzących od innych niż TOR podmiotów.
Podanie adresu email oraz wyrażenie zgody jest całkowicie dobrowolne. Podającemu przysługuje prawo do wglądu w swoje dane osobowe przetwarzane przez Zespół Doradców Gospodarczych TOR sp. z o. o. z siedzibą w Warszawie, adres: Sielecka 35, 00-738 Warszawa oraz ich poprawiania.