Komisja Europejska wyraziła zgodę na udzielenie pomocy publicznej dla budowy terminala instalacyjnego dla morskich farm wiatrowych w porcie morskim w Gdańsku. Inwestycja zostanie zrealizowana ze wsparciem w ramach Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności na kwotę 194 mln euro. Termin realizacji jest bardzo napięty – zakończenie prac zaplanowano na 2026 rok.
Budowa farm wiatrowych na morzu w nadchodzących latach stanie się kluczowym elementem procesu transformacji energetycznej w Polsce. Na wysoki potencjał Morza Bałtyckiego w tym względzie wpływają dobre warunki w zakresie wietrzności, a także relatywnie niskie głębokości, co przekłada się na optymalizację kosztów fundamentowania. Choć Polska posiada wieloletnie zapóźnienie w tym obszarze (dość powiedzieć, że dziś w polskich obszarach morskich nie istnieje żadna elektrownia wiatrowa), oznacza to paradoksalnie pewne korzyści – w przypadku polskich inwestycji na starcie wykorzystywane będą największe i najbardziej efektywne turbiny wiatrowe o mocy rzędu 15 MW.
Wspomniane co najmniej kilkunastoletnie opóźnienie oznacza jednak, że w Polsce nie zaistniał prężny sektor offshore, jak w przypadku takich państw, jak Niemcy, Niderlandy, czy Dania. Dlatego przynajmniej w najbliższych latach tzw. local content (udział rodzimych przedsiębiorstw) w projektach offshore’owych w Polsce nie będzie satysfakcjonujący. W łańcuch dostaw dla pierwszych morskich farm wiatrowych niemal od samego początku włączone jednak zostaną polskie porty morskie.
Pierwszy terminal instalacyjny offshore powstaje już w Świnoujściu w ramach wspólnej inwestycji Zarządu Morskich Portów Szczecin i Świnoujście oraz ORLEN Neptun.
Kolejny port instalacyjny powstanie w najbliższym czasie w Gdańsku – na 21-hektarowej sztucznie zalądowionej powierzchni w Zatoce Gdańskiej, będącej przedłużeniem głębokowodnego terminala kontenerowego Baltic Hub. W tym przypadku inwestorem będzie Polski Fundusz Rozwoju. Harmonogram inwestycji należy uznać za niezmiernie ambitny – nowy port instalacyjny miałby zostać oddany do użytku już w 2026 roku. Jego terminowe uruchomienie jest jednak kluczowe dla realizacji drugiego najbardziej zaawansowanego projektu offshore’owego w Polsce, czyli
Baltica 2, realizowanego przez PGE Polską Grupę Energetyczną i duńskiego Ørsteda. Inwestycja uzyskała dofinansowanie ze środków europejskich w ramach Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności.
Zielone światło od Komisji Europejskiej
Jak poinformował dziś wiceminister infrastruktury Arkadiusz Marchewka, który odpowiada w resorcie za gospodarkę morską i żeglugę śródlądową, zgodę na udzielenie 194 mln euro pomocy publicznej dla inwestycji w ramach KPO wyraziła właśnie Komisja Europejska. Przy obecnych kursach walut kwota ta odpowiada ponad 826 mln zł. Łączną wielkość nakładów inwestycyjnych niezbędnych do zrealizowania projektu szacowano wcześniej na 1,2 mld zł bez VAT, co oznacza, że większość kosztów inwestycji zostanie pokryta z KPO.
Warto dodać, że budowa terminala instalacyjnego w Gdańsku została uwzględniona w KPO przez poprzedni rząd, dlatego uruchomienie projektu nie wymaga aktualizacji programu w tym zakresie. Pierwotnie obiekt miał być uruchomiony już w połowie 2025 roku, co jednak uniemożliwiło wstrzymanie wypłat dużej części funduszy europejskich dla Polski z uwagi na niekończące się spory poprzedniego rządu z KE, związane z tzw. “praworządnością”. Cudzysłów nie jest tu przypadkowy – wypłaty środków unijnych dla Polski zostały odmrożone krótko po zmianie władzy pomimo braku przeprowadzenia zmian legislacyjnych.
Za realizację inwestycji odpowiada specjalnie powołana w tym celu
spółka Istrana, która wcześniej wygrała ogłoszone przez Zarząd Morskiego Portu Gdańsk postępowanie przetargowe dotyczące zalądowienia fragmentu Zatoki Gdańskiej, które – jak się wydaje – było formalnością. Zawarta umowa dzierżawy będzie obowiązywała w latach 2025-2055. Harmonogram prac zakłada, że roboty palowe zostaną zakończone do końca drugiego kwartału przyszłego roku, natomiast zalądowienie – do końca trzeciego kwartału. Do połowy roku 2026 ma nastąpić ukończenie robót betonowych i żelbetonowych oraz prac instalacyjnych i nawierzchniowych.
Dwa nowe nabrzeża
W skład portu instalacyjnego w Gdańsku wchodzić będą dwa nabrzeża – 451-metrowe od strony północno-zachodniej oraz 349-metrowe od strony północnej. Dłuższe nabrzeże będzie mogło obsługiwać jednocześnie dwa statki instalacyjne typu jack-up, natomiast do krótszego nabrzeża zawijać będą statki z komponentami. Wstępny montaż tych komponentów nastąpi na miejscu – w rejonie powierzchni składowej.
wiz. Istrana
Oprócz elementów związanych z obsługą inwestycji offshore’owych zaplanowano również budowę 105-metrowej strefy z rampą Ro-Ro. Od strony południowo-wschodniej powstanie z kolei droga dostępowa. W przyszłości, gdy minie boom inwestycyjny w obszarze budowy morskich farm wiatrowych, możliwy będzie demontaż urządzeń przeznaczonych do obsługi inwestycji offshore’owych i zaadaptowanie całej powierzchni terminala do przeładunków kontenerów.
Zapisz
się do newslettera:
