300. dostawa LNG do Polski drogą morską

Podobnie jak większość państw w Europie Środkowo-Wschodniej, także Polska pozostawała przez lata uzależniona od importu gazu ziemnego z Federacji Rosyjskiej. Przy zapotrzebowaniu, które przez wiele lat utrzymywało się na poziomie ok. 15 mld m3 (od wielu lat jest znacząco wyższe i nadal rośnie, m.in. za sprawą uruchamiania kolejnych elektrowni gazowo-parowych) i krajowym wydobyciu na poziomie 3-4 mld m3 Rosja dysponowała instrumentem nacisku na kolejne polskie rządy. Pierwszym przełomem było oddanie do użytku terminala LNG w Świnoujściu, popularnie określanego mianem gazoportu, które nastąpiło w 2015 roku. W czerwcu 2016 obiektowi nadano imię śp. Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego.

Gazoport w Świnoujściu, obok sieci dróg szybkiego ruchu, można wymienić wśród projektów inwestycyjnych o strategicznym znaczeniu dla bezpieczeństwa i rozwoju Polski, które były realizowane ponad podziałami przez różne rządy. Decyzja o budowie obiektu została podjęta w okresie pierwszych rządów Prawa i Sprawiedliwości w kadencji 2005-2007, kiedy funkcję premiera pełnił Kazimierz Marcinkiewicz. Gdy premierem był Jarosław Kaczyński, do realizacji inwestycji powołana została spółka celowa Polskie LNG, funkcjonująca do 2021 roku, w którym została połączona z Gaz-Systemem.

W okresie rządów Donalda Tuska w latach 2007-2014 zabezpieczono finansowanie projektu, a już w 2010 roku podpisano umowę z generalnym wykonawcą, który w kolejnym roku wszedł na plac budowy. Co ciekawe, wcześniej zawarto długoterminowy kontrakt na dostawy LNG z Kataru. Obejmuje on dostawy na poziomie 1,5 mld m3 rocznie przez okres 20 lat. Obiekt został oddany do użytku z opóźnieniem, w grudniu 2015, przyjmując pierwszą dostawę skroplonego gazu ziemnego z Kataru krótko po powrocie do władzy przez Prawo i Sprawiedliwości.

62 dostawy w 2023 roku, 300. dostawa w lipcu 2024

Terminal LNG znajduje się w zewnętrznej części portu morskiego w Świnoujściu na wyspie Wolin. Jego najbardziej charakterystyczną częścią są potężne zbiorniki o pojemności 160 tys. m3 każdy. Obecnie funkcjonują tu dwa takie zbiorniki, zaś trzeci znajduje się na finalnym etapie budowy. Oprócz rzeczonych zbiorników gazoport tworzą m.in. falochron osłonowy, nabrzeże dalbowe i obrotnica dla statków. Z systemem przesyłowym gazu ziemnego terminal LNG jest połączony oddanym do użytku w 2014 roku gazociągiem wysokiego ciśnienia do Szczecina.

Wprawdzie do roku 2022, kiedy oddano do użytku system gazociągów Baltic Pipe, łączący Polskę ze złożami norweskimi przez nowe gazociągi podmorskie i rozbudowany duński system przesyłowy, Polska nadal była uzależniona od rosyjskiego gazu ziemnego. Terminal LNG miał jednak przełomowe znaczenie, ponieważ umożliwił import surowca z całego świata. Jak informowaliśmy na łamach “Rynku Infrastruktury” na początku stycznia, w minionym roku do świnoujskiego gazoportu odebrano rekordowe 62 dostawy. Z kolei w dniu 22 lipca do Świnoujścia na pokładzie gazowca Prism Courage ze Stanów Zjednoczonych dotarła 300. dostawa skroplonego gazu ziemnego w historii funkcjonowania terminala.

Fąfara: Umacniamy pozycję na globalnym rynku LNG

– Gaz ziemny to surowiec o strategicznym znaczeniu dla bezpieczeństwa paliwowo-energetycznego Polski. Już blisko 50% całego importu błękitnego paliwa do kraju stanowi LNG. Dywersyfikujemy kierunki jego dostaw drogą morską dzięki konsekwentnemu wzmacnianiu współpracy z partnerami z całego świata i budowie własnej floty gazowców, która w przyszłym roku powiększy się o kolejne jednostki. To zagwarantuje nam niezależność i stabilność dostaw oraz umocni pozycję na globalnym rynku LNG – komentuje cytowany w komunikacie prasowym Ireneusz Fąfara, prezes zarządu Orlenu, który po połączeniu z Polskim Górnictwem Naftowym i Gazownictwem w 2022 roku jest jego sukcesorem w charakterze de facto monopolisty na polskim rynku gazowym.

Do tej pory najwięcej dostaw LNG dotarło do Polski z Kataru. Z tego kierunku przybyły dotychczas 134 dostawy. Niewiele mniej dostaw, bo aż 123, pochodziło ze Stanów Zjednoczonych. Skroplony gaz ziemny przybył także do Świnoujścia 14 razy z Norwegii. Realizowano również pojedyncze dostawy w Nigerii, Trynidadu i Tobago, Egiptu oraz Gwinei Równikowej. Łączny wolumen dostaw wyniósł 23,6 mln ton, co po regazyfikacji odpowiada 31,2 mld m3 w stanie lotnym i 358,9 TWh. W nawiązaniu do przywołanej wypowiedzi prezesa Fąfary warto dodać, że Orlen posiada już flotę czterech gazowców, do których dołączą przed końcem przyszłego roku kolejne cztery.

Drugi terminal LNG jeszcze w tej dekadzie

Aktualnie świnoujski terminal LNG jest rozbudowywany. W efekcie jego zdolności do regazyfikacji LNG do gazu ziemnego zwiększą się z 6,2 mld m3 do 8,3 mld m3. Jak informowaliśmy wielokrotnie na łamach “Rynku Infrastruktury”, trwają także zaawansowane przygotowania do budowy terminala LNG w Zatoce Gdańskiej. Będzie to jednak zupełnie inny obiekt, złożony z 3-kilometrowego gazociągu podmorskiego, specjalnego nabrzeża cumowniczo-postojowego oraz wyczarterowanej tzw. jednostki FSRU (ang. Floating Storage Regasification Unit), czyli specjalistycznego statku przeznaczonego do składowania i regazyfikacji LNG.

Nabrzeże będzie dostosowane do obsługi dwóch jednostek FSRU, przy czym pierwsza wyczarterowana przez Gaz-System umożliwi regazyfikację LNG do 6,1 mld m3 błękitnego paliwa w stanie lotnym rocznie. 100% przepustowości jednostki FSRU w Zatoce Gdańskiej zarezerwował już Orlen. W przeszłości Gaz-System rozpatrywał również wyczarterowanie drugiej, nieco mniejszej jednostki FSRU o zdolnościach regazyfikacyjnych do 4,5 mld m3, jednakże przeprowadzona procedura Open Season nie wykazała wystarczającego zainteresowania rynku.